De kerk in Nederland blijft leeglopen. Aan de ene kant gebeurt dat omdat mensen God vaarwel zeggen. Maar aan de andere kant zijn er ook veel kerkverlaters die nog altijd enthousiaste gelovigen zijn. “Sommige mensen haken juist af omdat ze Gods kracht missen in hun PKN of evangelische kerk”, zegt Corstian van Westen, zelf ooit kerkverlater geweest en schrijver van het boek ‘Adieu kerk, Adieu God?’ Hij geeft inzichten in het fenomeen kerkverlating en vertelt hoe we hiermee om kunnen gaan.
Corstian vertelt hoe zijn interesse hierin ontstond. “Ik was vroeger van mijn achttiende tot mijn 25e een hele enthousiaste christen. Ik ging naar Opwekking, Soul Survivor, had veel christelijke vrienden in Ede en was geworteld in de kerk.
Ik merkte echter na die fase dat mensen die vurig waren de kerk verlieten en ook het geloof. Anderen verlieten wel de kerk maar niet God. Ze zeiden: ‘Ik word niet meer zo uitgedaagd en ik ben uitgeleerd.’ Velen van hen gingen nog wel naar conferenties en luisterden diensten van Amerikaanse kerken.”
“Ik had wel een honger naar de kracht van God, en begon dit bij diverse bedieningen te zoeken.”
Daarbij zag ik ook hoe mensen geen prioriteit meer legden bij de kerk, maar het geloof meer in de maatschappij wilden brengen. Juist omdat ze het daar druk mee hadden, was er niet meer zoveel prioriteit voor huiskringen en kerkdiensten.”
Honger
Corstian sprak veel met deze mensen en kwam zelf ook op een punt dat hij de kerk een tijdje verliet. “Ik zat in een leuke evangelische gemeente, maar veel van onze vrienden verlieten de kerk. Ik had wel een honger naar de kracht van God, en begon dit bij diverse bedieningen te zoeken.”
Ondertussen ging Corstian nog wel naar conferenties als Vrij Zijn en hij evangeliseerde zelfs. “Maar met het kerkleven had ik wel moeite.” Totdat hij vrienden had die een nieuwe kerk begonnen waar onderlinge relaties en honger naar het bovennatuurlijke centraal stonden, met impact in de samenleving. Toen is hij weer aangehaakt.
“Soms hebben mensen het gevoel dat ze moeten kiezen tussen de kerk of de maatschappij. Dat herkende ik ook een tijdje. Maar toen ik terugkwam in de kerk, werd ik daar enthousiast van en vond ik het heel fijn om mensen tot geloof te zien komen.” Nu is hij oudste in ConnectKerk.
Taboe
Ondanks het feit dat kerkverlating een moeilijk thema is, vindt Corstian dat er teveel een taboe op ligt. “Ik denk dat het belangrijk is dat het bespreekbaar wordt. Veel mensen zijn pijn gedaan door de kerk, of kregen erg weinig vertrouwen en ruimte.
Veel mensen die ik spreek voelen zich heel eenzaam. Ze hebben altijd trouw hun taken in de kerk gedaan, maar als ze er niet zijn, vraagt niemand naar hen. Ze missen het familiegevoel. Op de voetbalclub of bij de biljartvereniging is het vaak veel gezelliger.”
Ik raad mensen altijd aan om een kerk op te zoeken, maar als je dat niet doet, is het belangrijk om je het volgende af te vragen: heb je nog relaties met christenen die je uitdagen, enthousiasmeren en prikkelen? Ik heb dat namelijk ook in mijn kerkloze periode gehad en dat zorgde ervoor dat mijn geloof wel heel sterk was gebleven. Daarnaast is het belangrijk dat je altijd iets te geven hebt.”
Specialisatie
Uiteraard zijn er ook mensen die afhaken omdat ze een afstand ervaren richting de Bijbel en God. “Dat zijn vaak ook jonge mensen. Ze lezen over een slang die praat en denken: ‘Wat moet ik daarmee?’ Maar vaak kunnen ze met die vragen ook niet in de kerk terecht. Als er leiders zijn die naast hen staan en samen op onderzoek uitgaan, zou dat al veel helpen.” Ook thema’s als lijden, schaamte en angst zijn gevoelens die bij veel afhakers aanwezig zijn.
“Het verbaast me namelijk nog steeds dat veel kerkverlaters juist als reden hebben dat ze Gods kracht enorm missen in hun evangelische of PKN gemeente.”
Corstian vertelt hoe hij zich ging specialiseren in dit onderwerp. “Ik had hier zoveel gesprekken over gevoerd, ook over de vraag: wat heb je nodig om terug te keren naar God en/of de kerk? Uiteindelijk is hier een boek uit ontstaan.”
“Het verbaast me namelijk nog steeds dat veel kerkverlaters juist als reden geven dat ze Gods kracht enorm missen in hun evangelische of PKN gemeente. In veel Nederlandse kerken staat de kracht van God op een laag pitje. Hoeveel gemeentes hebben recentelijk genezing van kanker meegemaakt, bijvoorbeeld? Dat zijn er niet zoveel. Ondertussen weten veel kerkverlaters wel dat het beschikbaar moet zijn, omdat ze het horen van kerken als Bethel.”
“Veel van deze mensen halen hun voeding van internet, uit boeken en hebben christelijke vrienden waarmee ze vaak wekelijks samenkomen en God ook aanbidden. Dit is een hele grote groep.”
Accepteer
Corstian adviseert: “Het is heel belangrijk om met deze mensen, ook als ze in jouw kerk zaten, niet de relatie te verbreken. Dat hoor ik namelijk zo vaak. Mensen zijn jarenlang aanbiddingsleider of kinderleider geweest en doen een stap terug. Vervolgens horen ze niets meer vanuit de kerk.
Andersom ook, dat mensen de kerk verlaten en ook nauwelijks iets meer van zich laten horen. Accepteer het daarnaast ook dat er mensen zijn met een hele drukke baan en/of gezin die er vaak niet kunnen zijn.”
Hij wil hier zelfs een speciale cursus voor opzetten. “Ik wil een cursus opzetten voor mensen die niet lekker in de kerk zitten en moeite hebben om de Bijbel te lezen en de kracht van God in hun leven te zien. Deze mensen hebben juist verbinding nodig.
Daarnaast is het, als ze toch afscheid willen nemen, belangrijk om positief af te sluiten. Zeg dat de deur altijd open staat. En al komen ze nog maar sporadisch, dan is dat niet iets slechts. Vraag als kerk hoe je hen kunt dienen.”
Samenkomsten verzaken
Toch zegt Paulus in Hebreeën ook dat je de samenkomsten niet moet verzaken. Hoe moet je daar mee omgaan? “Zo’n Bijbeltekst wordt inderdaad veel toegepast om deze mensen te overtuigen. Maar dat doe ik zelf niet. Als iemand elke week gaat eten met christelijke vrienden, en als ze soms samen bidden en zingen is dat ook niet een (vorm) van een samenkomst? Velen worden daar in hun geloof veel meer door aangemoedigd. Dat kan ik ergens begrijpen.
“Natuurlijk mag je wel vanuit je hart communiceren naar zo’n persoon, maar doe het in de ik-boodschap.”
“Natuurlijk mag je wel vanuit je hart communiceren naar zo’n persoon, maar doe het in de ik-boodschap. Zeg bijvoorbeeld: ‘We hebben samen zoveel meegemaakt en ik weet nog hoe groot jouw passie voor God was. Ik keek zo tegen je op.’ Ik heb weleens meegemaakt dat iemand hierdoor een stuk heimwee kreeg en wakker geschud werd.”
“Veel mensen voelen zich ook een beetje schuldig of een minder goede christen, bijvoorbeeld omdat ze als kerkverlater geen geld meer geven aan de kerk. Maar vertrouw dat de Herder deze schaapjes weer wil terugbrengen. Vaak is het ook goed om gewoon ‘sorry’ te zeggen tegen mensen die verwond zijn door de kerk. In mijn boek geef ik ook tips hoe je een mooi gesprek kunt voeren met kerk en geloofsverlaters.”
Corstian van Westen : Kerkverlating & Discipelschap
Het boek ‘ Adieu Kerk! Adieu God?’ is te bestellen via https://www.greatlifepublishing.nl/