Als mensen bij ons komen met de wens om te groeien in spreekvaardigheid geven ze in de meeste gevallen één van de onderstaande redenen op als hun primaire motivatie:
– Ik weet wel wát ik wil zeggen, maar wil graag leren hóe ik dat kan zeggen, zodat het meer impact krijgt.
– Ik vind het leuk om te spreken en ben niet bang voor een podium. Ik zou alleen graag willen leren hoe ik vanuit een Bijbeltekst een overtuigend verhaal opbouw.
Tekst: Henk Stoorvogel
In beide gevallen – en ook bij vrijwel alle andere redenen die mensen hebben om in training te gaan – gaat het in essentie om het verlangen om te leren spreken vanuit het hart. Dit klinkt misschien als een open deur, maar is wat mij betreft de kern van wat wij doen – en voor ons als trainers is dit ook de grote kunst van ons vak: mensen leren communiceren vanuit het hart.
Daaronder versta ik de volgende twee aspecten:
1. Mensen leren hoe zij het HART van een Bijbeltekst kunnen overbrengen.
Het is niet zo spannend om de GEDACHTE van een Bijbeltekst over te brengen. In onze samenleving zijn we er maximaal op getraind om gedachten, opvattingen en inzichten met elkaar te delen. We zijn gewend in ons hoofd te kruipen.
Het is één van de grote problemen van de kerk: we hebben de verhalen allemaal al duizend keer gehoord, maar zijn er maar mondjesmaat door veranderd. Dit komt doordat veel preken van HOOFD tot HOOFD gaan, en niet van HART tot HART.
We delen gedachten delen en leggen teksten uit. Dat is een cognitief gebeuren, dat veilig in het denken blijft en niet bij machte is om de hele mens in beweging te brengen.
Toch is dat door de eeuwen heen altijd gezien als het hoogste doel van alle spreken: mensen bewégen, de boodschap laten gebéuren, het publiek aanzetten tot verandering.
Als het gaat om de vaardigheden die wij trainen op het gebied van Bijbelinterpretatie, zetten wij daarom in op een holistische benadering, waarbij mensen niet alleen DENKEN, maar al hun zintuigen inzetten om tot de kern, tot het HART van de tekst door te dringen. Pas wanneer de tekst in de spreker zelf gaat GEBEUREN ontstaat de kans dat deze VORM en TAAL aan dat gebeuren zal weten te geven, waardoor het WOORD in het hier en nu kan gaan plaatsvinden.
Is bovenstaande een uitdaging, dan is het tweede aspect vaak echt de fundamentele opgave in onze trainingstrajecten:
2. Mensen leren hoe zij kunnen spreken vanuit hun HART.
Gaande ons leven hebben wij geleerd onszelf te pantseren. We beschermen ons tegen de grote boze buitenwereld, en beschermen de wereld ook tegen de donkere kanten van onszelf. Daarbij bouwen we defensiemechanismen op die ons staande houden. Het grote probleem is echter dat deze defensiemechanismen het stromen van onze energie beperken. Naarmate we onszelf opsluiten in onszelf, kan ons HART minder tevoorschijn komen. Onze creativiteit en bezieling raakt geblokkeerd. Ons spreken wordt voorspelbaar en mist charisma en overtuigingskracht. De preek wordt een stroom woorden, in plaats van een BEZIELDE GEBEURTENIS.
Het vraagt een veilige omgeving, eerlijke feedback en op maat gesneden training voor het individu, om te leren hoe je als spreker dichter op je eigen hart kunt komen en de liefde, het vuur en de kracht vanuit je binnenste de zaal in kunt laten stromen. Je kunt wéten hoe je moet spreken, maar weten alleen is niet genoeg. Wanneer wéten gekoppeld wordt aan vóelen ontstaat de kans op gedragsverandering. Dat is wat er in een professionele trainingssetting kan gebeuren: je krijgt onderwijs in theorie (het wéten) en je gaat oefenen (en daarmee vóelen), waardoor je kunt gaan veranderen als spreker.
En één ding is zeker: een publiek reagéért op het HART dat zij voelen in de spreker. Wanneer de spreker leert spreken vanuit het hart, ontstaat er HARTSCOMMUNICATIE. De spreker schept een vertrouwelijke zone, waardoor het publiek zich veilig weet om tevoorschijn te komen en ook iets van het eigen hart te laten zien. Dat zijn de momenten waarin vanuit het Woord Christus teder en indringend met iedere ziel zijn werk kan doen.
Verlang je ernaar te spreken vanuit het HART?
Wij verlangen ernaar jou hierin te begeleiden, want wanneer de gloed van jouw hart samensmelt met het hart van de Bijbeltekst ontstaat er communicatie die levens verandert.
Dit artikel van Henk Stoorvogel verscheen eerder op de website van Sermon Movement Centre.