Eerder deze week plaatsten we het onderzoek ‘Open Generation‘ door, waarin staat dat jongeren steeds minder met het christendom hebben en zich vooral veel zorgen maken over klimaatverandering, racisme en milieuvervuiling. Het leidde tot een open brief van EO BEAM aan de kerken in Nederland. Met Hans Maat, die als spreker wekelijks te maken heeft met veel jongeren, spreken we hierover. Wat vindt hij hiervan?
“Er is al eerder onderzoek gedaan naar Bijbellezen onder jongeren en ik denk dat de cijfers mij niet verrassen. Onder ouderen denk ik niet dat het veel beter is qua Bijbellezen. Het is jammer dat we zoveel kwijtgeraakt zijn van de ouderwetse catechese en geloofsopvoeding. Jongeren hebben vandaag via hun devices contact met alles wat de wereldse systemen aan hen kwijt willen. Maar ze hebben geen contact en de ervaring van God omdat ze Gods Woord niet lezen en de gezinscultuur is vaak ook niet zodanig dat ze veel bespreken op geloofsniveau. Het is namelijk heel simpel: Als jongeren geen Bijbels wereldbeeld ontwikkelen, zullen ze vroeg of laat de wereldbeelden die hen worden aangereikt, omarmen.
Er is nu door EO BEAM een alarmbrief opgesteld namens jongeren en werd geadresseerd aan de kerken. Wat ik goed vind is dat er organisaties zijn die aandacht vragen voor jongeren en hun lastige positie in een ontchristelijkte samenleving. Maar de open brief doet vermoeden dat ze ook een eigen agenda hebben en daarom geven ze eerst aandacht aan hun zorgen: wereldwijde klimaatverandering, vervuiling, rascisme, genderidentiteit, uitbuiting. En langzaam verliezen ze de hoop dat de kerk hen kan helpen. Dat laatste stoort mij buitengewoon. De kerk is de plek waar Jezus wordt verkondigd en centraal staat.
Natuurlijk moet de gewone jongere voorkomen in de preek en vol hoop naar huis gaan. Natuurlijk heeft de kerk aandacht voor rentmeesterschap. Ik sta zelf elke week op podium of kansel. De kerk is geen plek om de sterk politiek gekleurde discussie rond klimaat en gender te gaan opvoeren omdat bepaalde christelijke organisaties dat zo graag willen.”
Wat is jouw beeld van jongeren – als oud-docent, jeugdwerker, voorganger en veelgevraagd spreker – , hieromtrent?
“Ik ontmoet ook veel jongeren, die gewoon existentiële vragen stellen: waarom ben ik hier? Wat wil God van mij? Hoe moet ik mijn leven inrichten? Zijn er mensen die God echt kennen en kan ik mij daaraan spiegelen? Ik vertel hen dat God een plan heeft en dat in dat heilsplan zij hoop mogen kennen, omdat Jezus bij hen is, alle dagen tot aan het einde van deze wereld. Ik leer hen Gods stem verstaan door Woord en Geest. Ik laat hen zien dat God de controle heeft en dat liefde het antwoord is. Alles wat je uit liefde doet is van Gods koninkrijk.
Alles wat vanuit angst is gemotiveerd, komt uit het rijk van duisternis. Op dit moment spoelt er letterlijk angstporno over ons heen, doelbewust door media en NGO’s en overheden verspreid. De organisaties die daarbij betrokken zijn hebben geen zicht op wat Gods heilsplan is en wat de plaats van de jonge generatie daarin is. Buitengewoon kwalijk. Zeker als ze uit het christelijk midden komen.”
Wat zie jij persoonlijk dat wél ‘werkt’ als het gaat om het aantrekken van jongeren?
“Jongeren hoef je niet aan te trekken als wij als kerk en als christenen een radicaal aantrekkelijk leven met Christus leven. Zo’n leven wat over meer gaat dan barmhartigheid, milieubewustzijn, consumentisme alleen. Ik ben nu lang genoeg op deze wereld om te zien hoe al die debatten zijn gestuurd door de politiek en door mensen met geld en macht. Dat was in de jaren ’70 en ’80 al zo. Wat onze kinderen en jongeren nodig hebben is een Bijbels wereldbeeld. Dat begrip kan ik niet uitwerken maar gaat over heel je leven en alle thema’s die in het doodnormale leven belangrijk zijn.
Ze hebben een dagelijkse omgang met God nodig. Een besef van ontzag voor God en Zijn geboden maar ook een ervaring van God door de Heilige Geest en last but not least: kennis van Gods Woord. Maar ja, als de opvoeders, in dit geval ook christelijke organisaties die hen toe moeten rusten het voorbeeld niet geven? Hoeveel van dat soort gelovige mensen heb je als jongere in je omgeving? Die echt geleid worden door de Geest en vruchtbaar zijn? Ik vrees weinig.
De tieners van 10- 16 die wat jonger zijn moeten wat mij betreft meer afgeschermd worden van deze thema’s en eerst een keuze maken voor Jezus. Ze hebben het nodig om ook hun identiteit te ontwikkelen, voordat ze alarmbrieven moeten gaan sturen aan kerken. Ze zijn nog niet in staat om dat alarmisme te overzien, ook ontwikkelingspsychologisch niet. De agenda van Beam, World Vision e.a. gaat helemaal niet over jongeren tussen 10 en 20. Die standpunten rond klimaat, gender, milieu etc. kunnen pas zinvol worden gevormd in en na de adolescentie. Daar heb je alleen wat ontwikkelingspsychologie voor nodig. Dus komen ze uit de koker van de NGO’s die meedoen in het spel wat de Verenigde Naties en verwante organisaties aan het spelen is met deze wereld.”
Jongeren zouden last hebben van ‘klimaatzorgen’, ‘racisme’ , ‘genderidentiteit’ en ‘milieuvervuiling’… dat lijkt sterk in lijn te zijn met de boodschap vanuit media en overheid die zo ongeveer dagelijks voorbijkomt…
“Als je constant vertelt dat we binnenkort ‘Amersfoort aan zee hebben liggen’, aanstuurt op ont-eigening van boeren, vissers en verwildering van de natuur stimuleert waar onze jongeren straks niet meer mogen komen. Als je ze vertelt dat zij te veel CO2 uitstoten en de aarde kapotmaken. Als je moeder aarde in de plaats van Vader God gaat vereren. Als je alle tegenstemmen weg censureert die terecht zeggen dat er geen wetenschappelijke concensus is over klimaatverandering. Tsja, dan krijgen ze last van hopeloosheid. Van depressies. Suïcide. Als je zegt dat ze zelf hun identiteit maar moeten bepalen, ook seksueel, dan worden jongeren depressief en trekken zich terug. Een klein deel zet al dit hopeloze nieuws om in woede en gaat op het asfalt zitten om te rebelleren. Dat is de vrucht van de links-liberale golf die over het Westen heen spoelt.
Natuurlijk, ik geloof dat er heel veel aardige jongeren zijn die heel bezorgd zijn. Maar dan ga je het gesprek met hen aan en kijk je naar de bronnen waar al die informatie uit afkomstig is. Beter nog: je leest de Bijbel en je ziet dat God gaat over het weer. Dat God mannen en vrouwen schept en dat Hij dat ook het beste vindt voor ons allen, ook al ben je soms zoekende in je seksuele identiteit. Dan praat je over rentmeesterschap en dan doe je wat aan over-consumeren, plastics, ook in de zee en dan ben je natuurlijk innovatief met nieuwe oplossingen. Maar de huidige ‘climate change’ informatie is misleidend, brengt angst voort en gaat tot helemaal niets leiden dan armoede en uitzichtloosheid.”
EO BEAM heeft nu een open brief aan kerken geschreven – daar staat veel in, maar ook om bovenstaande zorgen meer aandacht te geven in de kerk. Wat denk je daarvan?
BEAM moet het evangelie van Jezus Christus verkondigen in het publieke domein, op televisie en vooral geen brieven aan kerken gaan schrijven. De kerken, zeker de wat meer oecumenische, zijn al heel gevoelig voor groene theologie en genderidentiteitsdiscussies. We weten allemaal dat al die thema’s afleiden van de kern in de christelijke gemeente. We moeten ons blijven richten op Jezus en op Zijn verlossend handelen. Op discipelschap en evangelisatie. Het is heel simpel: als Jezus spoedig komt, dan zal Hij ook alle dingen nieuw maken en dat is hoopvol. Deze aarde wordt nieuw. Dat is geen legitimatie voor niets doen hoor. Zo van ‘Stil maar, wacht maar, alles wordt nieuw’.
Je mag je inspannen om de wereld een betere plek te maken. We mogen minder produceren. We moeten gezonder eten. Maar wat nu gebeurt komt gewoon niet voort uit de omgang met Hem. Het is een agenda en die legt niet op de juiste thema’s het accent. De vroegere milieubeweging haakt ook af bij de idiote klimaathysterie. De lobbyclubs voor feminisme en emancipatie trekken de inclusieve genderdiscussie helemaal niet. De wereld staat op zijn kop en de waarheid wordt vervangen door de leugens. Arme, arme jongeren.”
Er zijn toch ook veel rechtste jongeren die anders denken?
“Rechtse jongeren zijn er inderdaad ook heel veel. Zij krijgen weinig ruimte in het debat. Zij kunnen trouwens ook heel milieubewust zijn. Maar ergens weten zij, die een echte relatie met God hebben, dat rentmeesterschap en liefde voor de naaste voortkomt uit die relatie met Jezus. Zij die zo hard schreeuwen over deze thema’s, daarbij vraag ik me altijd af: wat is de vrucht nu die zij voortbrengen? Hebben zij die relatie met God zelf wel of zijn ze horizontaal geworden en hebben sociale gerechtigheid op de eerste plaats gezet.”
Prachtig verwoord Hans, hoop dat dit velen zal helpen bewust te worden van wat echt belangrijk is. Prijs God!