Jan en Rozemarijn van Vuuren (beide 36) zijn met hun gezin nu vier jaar actief in Zambia. Ze zijn in het beheer van hun biologische boerderij en starten een counselingsplatform op. In hun werk zijn ze vooral gefocust op het creëren van goede grond waarin het evangelie echt kan landen: “Je kunt mensen wel allerlei dingen verbieden omdat ze christen zijn, zoals drinken en vreemdgaan. Maar als de bodem hard en leeg is doe je aan symptoombestrijding van de problemen die spelen: juist in emotionele nood hebben ze Jezus nodig.”
Het echtpaar woont en werkt inmiddels ruim vier jaar in Zambia. De eerste twee jaar werkten ze als zendeling voor OM, nu faciliteren ze herstel in het natuurlijke en geestelijke vanuit hun eigen organisatie ‘Elyada Farm’. In het natuurlijke doen ze dit door banen te creëren op hun boerderij en door werknemers te trainen in het verbouwen van biologische groenten, eieren en vlees. In het geestelijke zijn ze net begonnen met het opzetten van een counseling platform waar lokale hulpverleners gekoppeld worden aan mensen die kampen met verlies, trauma of verslaving. Uniek aan deze psychosociale hulpverlening is de inzet van paarden in de coaching- en therapie sessies: “Waar mensen vaak veel woorden nodig hebben om iets te duiden, kan interactie met een paard vaak glashelder weergeven waar het probleem, maar ook de oplossing zit. Paarden zijn eigenlijk net spiegels voor je ziel en communiceren eerlijk en zonder oordeel. Dat maakt deze dieren een krachtige tool om mensen met psychische problemen te helpen.”
In hun eerste twee jaar werken Jan en Rozemarijn in een dagopvang voor de allerarmste kinderen. Hier kregen zij een maaltijd, hulp bij schoolwerk en therapie. “De kinderen hadden het fijn op deze plek, maar kwamen vaak thuis weer terecht in droevige situaties: Veel ouders, vaak zelf nog tiener, weten niet hoe ze met een kind en zijn of haar gevoelens om moeten gaan. Praten over een trauma dat het kind heeft meegemaakt zijn velen niet gewend. Ze proberen kinderen op allerlei manieren te laten stoppen met huilen. Het beloven van snoepjes of een kwacha (5 cent) is een voorbeeld, maar ook dat ouders kinderen slaan totdat ze stil zijn.”
Gods timing en plan
Een van de thema’s die binnen het werk van de organisatie opvallend is, is hoe ze gericht zijn op Gods timing en plan. Dit komt terug in de manier waarop het echtpaar werd geroepen, maar ook het verloop van de afgelopen jaren.
Jan en Rozemarijn hebben altijd al een hart voor zending gehad. Het eerste jaar na hun huwelijk brachten ze in Azië door. Toen ze terug in Nederland waren, vroegen ze God waar ze heen konden gaan om zich te settelen. God sprak heel duidelijk: “blijf in Nederland en hecht je hier”. Dat was een teleurstelling voor Jan en Rozemarijn: “veel mensen willen niet gaan, wij juist wel!”. Toch settelen ze zich hier en krijgen ze drie kinderen.
“Na vijf jaar bad een spreker in onze kerk voor Rozemarijn, hij kreeg een woord van kennis voor haar: ‘wist je dat je eigenlijk nu in Afrika moet zitten?’. Dat was niet heel verrassend voor ons, maar wel een wake-upcall: het is tijd om ons te gaan oriënteren op waar we heen mogen.”
“Natuurlijk gingen we niet na één woord; in de tijd die volgde ontvingen we meerdere woorden en bevestigingen dat we inderdaad die kant op moesten. We vonden een organisatie in Zimbabwe waar we een klik mee hadden. Tijdens de voorbereidingen leek alles soepel te gaan, totdat we ontdekten dat we voor een visum een ton aan geld of in materialen, zoals een tractor of gereedschap, mee moesten nemen. We kochten een zeecontainer om alle spullen in te doen, maar die kregen we nauwelijks vol. Wij dachten ‘dit is geestelijke strijd, hier moeten we doorheen’. Maar na twee en half jaar kregen we een mailtje: ‘er zijn de afgelopen tijd een aantal doodsbedreigingen geweest aan onze blanke medewerkers. Het is voor jullie als gezin met kinderen te gevaarlijk om deze kant op te komen. Probeer het anders over twee jaar nog een keer.’ De deur naar Zimbabwe ging dicht, maar een nieuwe deur naar het buurland Zambia ging open: “Binnen drie maanden na het eerste contact met OM daar, zette we onze voeten op Zambiaanse grond.” Zo leert het echtpaar dat roeping vaak geen rechte lijn is.
Goede grond
“In de kerken hier zie je dat veel mensen op zondag ‘gewenst gedrag’ vertonen. Ze leven dan hoe het hen gevraagd wordt. Maar de rest van de week roddelen ze, is overspel geaccepteerd gedrag en zijn veel mensen verslaafd aan alcohol. In plaats van vertellen hoe je je wel of niet behoort te gedragen, kijken we naar welke behoefte of pijn er onder zonde ligt. Op die manier dagen we mensen uit te genezen door Gods waarheid en verantwoordelijkheid te nemen voor wat hun hart nodig heeft.
Daarin zit er een parallel in het opbouwen en onderhouden van de biologische boerderij, waarmee ze de counseling financieel willen onderhouden. De meeste boerderijen letten bij het produceren vooral op de planten: als ze luizen hebben worden ze bespoten met gif, als ze wat anders hebben krijgen ze een ander goedje toegestopt. “Wij kijken naar de grond, we focussen op voeding en ‘leven’ in de aarde. Met goede grond zijn planten sterker en minder vatbaar voor ziektes.”
Het verhaal van Thabo*
Een van de voorbeelden van het werk van de Elyada, is het verhaal van Thabo*. Hij is in vaste dienst op de boerderij, heeft zijn middelbare school niet afgemaakt, is hiv-positief en alcoholverslaafd. “Hiv-positiviteit is een stigma in dit land, Thabo gelooft dat zijn leven geen zin heeft. Maar iets meer dan een half jaar geleden werd hij ziek door Malaria.” Op wonderlijke wijze was er de juiste medicatie op voorraad: dat is niet altijd het geval in Zambia. “Door onze aanwezigheid lukte het om ervoor te zorgen dat hij de door de dokter aanbevolen zorg, ook zou krijgen van de zusters. Hij lag er echt ontzettend slecht bij, in zoverre dat we dachten dat we hem niet meer levend terug zouden zien.” Toch stond Thabo door een godswonder na anderhalve week weer buiten het ziekenhuis. “Hij ervaart dit als een tweede kans, God moet een plan voor zijn leven hebben.” Dit geeft Jan en Rozemarijn de kans om leven te spreken in het hart van Thabo, en hem te laten groeien in het positief spreken over zichzelf- omdat God ook op die manier naar hem kijkt. Dit is de weg waarop hij vrij zal komen van zijn alcoholverslaving.
Je kunt meer zien en lezen van het werk van Jan en Rozemarijn van Vuuren in Zambia via hun site, YouTube, Facebook of Instagram.
* Anoniem gemaakt
