We krijgen allemaal in meer of mindere mate te maken met lijden. Daar hebben we geen invloed op; we hebben wel invloed op de manier hoe we ermee omgaan. Voor Marina de Haan zijn ziektes en lijden dagelijks onderdeel van haar bestaan. Maar volhardend als ze is, is ze niet klein te krijgen. “Het liefst ben ik niet chronisch ziek, maar de lessen die ik leer, had ik niet willen missen. Ziekte heeft me in zekere zin gemaakt tot de vrouw die ik nu ben.”
Marina (34), journalist en dichter, herinnert zich een moment uit 2009 toen ze als 22-jarige een half jaar in Australië woonde. Na haar studie journalistiek werkte ze daar als vrijwilliger op een christelijke camping. Jongerengroepen kwamen er een paar dagen om bij te tanken en God te ontmoeten. “Daar leerde ik voor het eerst God als liefdevolle Vader kennen”, zegt Marina, die oprichter is van creatief bureau ZoeteLiefde.com en host van de podcast REVOLUTIE.
“Ik groeide als kind op in de rooms-katholieke kerk. Elke week zat ik met mijn moeder in de koude kerkbanken. Mijn vader was toen nog niet gelovig. In mijn beleving was God een kille afstandelijke man, die niet betrokken was bij mijn leven. Ik geloofde dat Hij de wereld gemaakt heeft, maar ik geloofde niet dat Hij er voor mij persoonlijk was.” Dat veranderde toen ze op de Australische camping Attunga (wat ‘hoge plaats’ in de Aboriginal-taal betekent) haar hart uitschreeuwde naar God.
Een kapotte huid en gebroken hart
“Ik ben opgegroeid met chronische ziektes en ontelbare (voedsel)allergieën. Toen ik als baby begon te kruipen, kreeg ik eczeem over mijn hele lichaam. Wondjes, jeuk, rode vlekken, een kapotte huid. Mijn hart brak ook steeds meer. Op school werd ik gepest en buitengesloten vanwege mijn huid. Ik werd genegeerd om iets waar ikzelf niets aan kon veranderen”, vertelt Marina, die debuteerde met haar gedichtenbundel ‘Lily in the Wild Field’ over hoop vinden in wanhoop.
“Ik weet nog dat ik happend naar lucht uit het raam op de tweede verdieping hing. Ik werd met de seconde benauwder.”
Naast eczeem groeide de dertiger ook op met astma, een chronische longziekte. Op haar zesde kreeg ze haar eerste astma-aanval, velen zouden volgen. ‘Op de middelbare school, in de natuurkunde-les, verbrandden we pinda’s. Een leuk experiment, dacht de docent. Ik weet nog dat ik happend naar lucht uit het raam op de tweede verdieping hing. Ik werd met de seconde benauwder. Mijn vader haalde me op en bracht me snel naar het ziekenhuis. Mijn lippen waren toen al blauw, vertelde hij later. Ik kon niet meer op mijn benen staan. In een rolstoel werd ik de kinderafdeling binnengereden. Mijn kinderarts gaf me zuurstof en zei woorden die ik nooit zal vergeten: Je had geen minuut later moeten komen.’
De hemelse omhelzing
Terug naar dat moment in Australië. “Ik was altijd verlegen, stil, durfde niets te zeggen, was vreselijk onzeker en geloofde niet in mezelf. Ik zei tegen mezelf: Ik ben niet mooi, ik mag er niet zijn, ik doe er niet toe. Bij Attunga ontdekte ik het tegenovergestelde. Ik schreeuwde het uit naar God: Ik wil niet langer ziek zijn, haal deze ziektes weg, maak me gezond, ik wil gezond zijn. Daarna voelde Gods aanwezigheid als een warme deken om me heen, als een omhelzing.
Precies zo voelde ik me toen ik me op mijn zeventiende liet dopen op Sint-Maarten in de Caribische Zee. Een bevestiging voor mij dat God er wel degelijk is en om me geeft, voor wie ik ben. Het maakt Hem niet uit dat ik een kapotte huid heb. Mensen kijken naar de buitenkant, maar God kijkt naar het hart.”
Bevrijd door woorden van waarheid
Die ommekeer was allesbepalend om haar denken te vernieuwen. “Ik ben bewust positieve woorden tegen mezelf gaan uitspreken. Hardop zei ik: ‘Ik doe ertoe, ik ben mooi, ik mag er zijn.’” Maar eenvoudig was het niet.
“Het leerde me dat ik een keus heb. Een keus om te kiezen voor positiviteit of negativiteit, voor leven of dood.”
“‘Als je lang in leugens hebt geloofd, dan is het moeilijk om andere woorden aan te nemen. Het leerde me dat ik een keus heb. Een keus om te kiezen voor positiviteit of negativiteit, voor leven of dood. We krijgen allemaal met lijden en ellende te maken, maar we hebben een keus hoe we ermee omgaan. Ik had in een donker kamertje kunnen gaan zitten huilen, en dat zou nog terecht zijn ook, maar het zou me niet bevrijden van de donkerte.”
Marina koos toen voor het leven. En dat doet ze nog steeds iedere dag, ook als ze benauwd is of als haar huid kapot is. “God is mijn adem, Hij is mijn leven. Ziek zijn leert me om door te zetten, nooit op te geven. Om van ieder moment het mooiste moment te maken, om altijd de silver lining te zien, de hoop. Want die is er. In de donkerte is er hoop. Daar ging mijn eerste gedichtenbundel over.”
Ellende verandert je perspectief
Haar tweede bundel ‘Als de zon op je gezicht valt’, die dit voorjaar verschijnt, is een vervolg en gaat over de ontdekkingsreis van het leven, de ups and downs. “Als de zon op je gezicht valt, dan weet je dat je leeft. En het leven is een geschenk, zelfs als er lijden is. Misschien nog wel meer als er lijden is. Ellende verandert je perspectief op alles, maar alleen als je ervoor kiest om in die benauwdheid te groeien.”
“Lijden is echt verschrikkelijk, maar de lessen zijn onwijs waardevol en bevrijdend.”
“Lijden is echt verschrikkelijk, maar de lessen zijn onwijs waardevol en bevrijdend. God moedigde mij middenin de tegenslagen aan om vooruit te kijken, om te leven vanuit wat ik wel kan en om altijd vast te houden aan liefde en hoop, want hoop doet wonderen.”
In het tweede seizoen van REVOLUTIE, de podcast met invloed, deelt Marina meer over woordgebruik, zelfontwikkeling en verandering. Luisteren kan via: marinadehaan.nl/podcast of volg @zoeteliefde op Instagram
