Wat mij het meest aanspreekt van de jonge kerken die ontstonden na de Hemelvaart van Jezus, is dat de gelovigen zo vol passie waren. Het was voor deze jonge christenen zo te gek dat ze deel mochten zijn van Gods grote plan, dat de kerken groeiden tegen vervolging en verdrukkingen in.
Niets en niemand kon hen stoppen en als men dat toch probeerde, nam de invloed van deze Jezusbeweging alleen maar toe. De diepe passie voor Jezus was zoveel sterker dan de hoge kosten van martelaarschap. Je kon ze doden, maar zelfs dan sprak het bloed van de martelaren boekdelen. De eerste christenen werden bewonderd en vervloekt, maar een ding was voor iedereen duidelijk: wat deze gasten hebben is echt!
Lopend vuurtje
De afgelopen millennia is het getuigenis van de eerste kerk als een lopend vuurtje de wereld over gegaan en heeft het christelijk geloof zich gevestigd als de grootste wereldreligie op aarde. En nog steeds groeit de kerk wereldwijd als kool. Onderzoeken zeggen dat er in deze tijd zelfs meer mensen tot geloof komen dan ooit tevoren!
Toch moeten we voor die cijfers helaas vooral naar Verweggistan wijzen en zien we daar in Nederland veel minder van terug. Bij ons is juist het tegenovergestelde aan de gang. Nog nooit eerder in de Nederlandse geschiedenis hebben zoveel mensen het geloof aan de wilgen gehangen. Ieder jaar krimpt de kerk met zo’n 100.000 mensen, iets wat in de hoogtijdagen van de jaren ‘60 eigenlijk door niemand voorzien werd. Kerken worden omgedoopt tot musea, kantoorcomplexen en woningen, maar worden steeds minder vaak gebruikt voor het doel waar ze eens voor zijn opgericht.
“De afgelopen millennia is het getuigenis van de eerste kerk als een lopend vuurtje de wereld over gegaan en heeft het christelijk geloof zich gevestigd als de grootste wereldreligie op aarde.”
Uiteraard levert dit op verschillende niveaus een hoop stof tot nadenken op. Binnen de theologie bezint men zich over de toekomst van de kerk en in plaatselijke kerken wordt de jacht geopend op succesverhalen uit Amerika. Maar alle oprechte pogingen ten spijt is de golf van krimp ons land nog niet gepasseerd. Voor het grote publiek is de kerk nog steeds een afgedane zaak.
Contrast
Een groter contrast tussen de bloeiende kerkverslagen uit Handelingen en de lege kerkbanken van Nederland bestaat er denk ik niet. Heb je je ooit afgevraagd hoe het zo is gelopen? Uiteraard is die vraag op veel manieren te beantwoorden, maar ik ben geneigd het vooral te zoeken in een toenemende vervlakking van ons geloofsleven. In het boek Handelingen lezen we over christenen die vol vuur zijn van dat waar ze in geloven en onze kerken zitten vol met mensen ‘die het wel geloven’.
“Ik geloof dat de kerk van Nederland hier iets essentieels heeft terug te winnen. Ik geloof zelfs dat hier een sleutel ligt voor de toekomstige bloei van de kerk.”
We geloven het al jaren en kennen het riedeltje van het leven als christen inmiddels wel. We gaan op zondag naar de kerk en bidden voor het eten en het slapengaan. We stelen niet, plegen geen overspel en doen eigenlijk niet zo heel veel verkeerd. Toch is er één allesbepalend ingrediënt dat de kerk in Handelingen zo smaakvol maakte en dat er bij ons denk ik te vaak aan ontbreekt: een diepe passie en bevlogenheid voor de naam van Jezus. Een verlangen om met Hem en voor Hem te leven – door dik en dun.
Ik geloof dat de kerk van Nederland hier iets essentieels heeft terug te winnen. Ik geloof zelfs dat hier een sleutel ligt voor de toekomstige bloei van de kerk. Om de gigantische golf van kerkverlating tegen te gaan zijn niet vooral nieuwe activiteiten nodig, of een nieuw leiderschapsmodel, of de zoveelste strategie, of een nieuwe band, of een nieuw gebouw, of… vul het allemaal maar in. Dit soort thema’s heeft best een plek, maar verbloemen denk ik vooral het ware geestelijke probleem: we hebben het vuur van de eerste kerk nodig!
Toekomst
Ik geloof in de toekomst van de kerk. God bouwt wereldwijd zijn Koninkrijk en Hij zal Nederland heus niet overslaan. Maar voordat onze kerken weer alom bekend zullen staan als plekken van hoop, zal er denk ik een diepe vernieuwing moeten plaatsvinden van ons eigen geloofsleven. Het is niet genoeg om de kerk even snel ‘missionair op te poetsen’.
“Wil je meebouwen aan de kerk van de toekomst? Zorg dan dat je het vuur van de eerste kerk te pakken krijgt! Neem niet langer genoegen met een routinematig geloof”
Ze zal van binnenuit moeten worden vernieuwd, door mensen die besluiten hun relatie met God te vernieuwen. Dit is denk ik de belangrijkste sleutel voor een gezonde kerk voor de toekomst. Daar kan geen strategie tegenop! Wil je meebouwen aan de kerk van de toekomst? Zorg dan dat je het vuur van de eerste kerk te pakken krijgt! Neem niet langer genoegen met een routinematig geloof, maar haak aan bij de passie die 2000 jaar geleden de wereld op z`n kop zette. Opwekking begint bij jou en mij. Doe je mee?!
Dit artikel is geschreven door Olaf ten Napel, voorganger van VEZ Zwolle.