De energieprijzen zijn torenhoog en de inflatie heeft een steeds sterkere greep op de portemonnee van steeds meer gezinnen, alleenstaanden en studenten. Het verwarmen van het eigen huis is in toenemende mate oorzaak van serieuze financiële zorgen. Het Centraal Planbureau berekende dat 1,2 miljoen huishoudens in de financiële problemen kunnen raken. En het Nibud sprak zelfs over 2,5 miljoen huishoudens die in geldnood komen.
Energiebesparingsboxen
Wanneer de samenleving met zulke grote zorgen te maken heeft ligt er een rol voor de overheid, om mensen te steunen en oplossingen te zoeken. De overheid is daar al mee aan de slag gegaan, onder andere door belastingverlagingen in te voeren en €800 steun te bieden aan de groepen die het meest getroffen worden. En steeds meer gemeenten delen energiebesparingsboxen uit aan huishoudens met geringe inkomens, om mensen laagdrempelig te helpen een beetje energie te besparen. En op initiatief van de ChristenUnie is er een grootschalig nationaal isolatieprogramma gekomen.
Gezinnen
De energiebesparingsboxen bevatten eenvoudige producten die relatief makkelijk te installeren zijn. Denk bijvoorbeeld aan ledlampen, tochtstrippen en radiatorfolie. Dat maakt juíst een verschil bij de huizen die nu het slechtst geïsoleerd zijn en bespaart geld bij die gezinnen die het scherpst op de uitgaven moeten letten. Dat de overheid op deze manier een extra stap zet voor haar burgers in kwetsbare posities is goed. Maar toch bereiken we vaak nog niet de mensen voor wie de hulp in de allereerste plaats bedoeld is.
Mensen opzoeken
Op dit moment kunnen de besparingsmiddelen namelijk aangevraagd worden bij de gemeente, of de gemeente deelt ze zelf uit op plaatsen waar veel mensen komen, bijvoorbeeld via voedselbanken. Maar binnen de groep met de grootste financiële zorgen en de slechtst geïsoleerde huizen zijn dikwijls mensen die niet goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden bij de gemeente, of die weinig vertrouwen koesteren in de overheid. Sterker, door een grote afstand tot de overheid, problemen op het gebied van de gezondheid of in de privésfeer zijn het mensen die vaak thuisblijven, beperkt sociaal contact op zoeken en soms door de maatschappij deels vergeten lijken. Met andere woorden: mensen die de hulp niet zomaar komen zoeken, maar moeten worden opgezocht. Mensen die we met de huidige aanpak nog niet goed bereiken.
Kerken en buurtnetwerken
Maar deze mensen zíjn niet vergeten en hebben niet in iedereen hun vertrouwen verloren. In ons land zijn tal van prachtige sociale verbanden zoals kerken en buurtnetwerken, als ook welzijns- en vrijwilligersorganisaties, die deze groep mensen kennen en bij hun over de vloer komen. Zij weten niet alleen wie de extra steun van de overheid kan gebruiken, maar ook hoe we die hulp daadwerkelijk kunnen aanbieden. Samen met hen willen de ChristenUnie en het CDA daarom een slimmere aanpak organiseren om ook de meest kwetsbare groepen te bereiken. Door niet enkel direct via de gemeente, maar ook via deze gemeenschappen en maatschappelijke organisaties energiebesparingsboxen te verspreiden, helpen we niet alleen zij die erom vragen maar iedereen die de hulp hard nodig heeft. Daarnaast kunnen organisaties samenwerken met gemeenten om huishoudens ook van de nodige informatie en adviezen te voorzien over energiebesparing, zodat mensen daar blijvend profijt van hebben. Daarmee lossen we de crisis rond energiearmoede uiteraard niet in z’n geheel op. Maar we kunnen zo wel de maatregelen die we treffen verbeteren, en terecht laten komen bij de mensen die daar het meest bij gebaat zijn.
Werk samen aan energiebesparing:
• Betrek kerken, welzijnsorganisaties, vrijwilligersorganisaties en andere maatschappelijke partners bij het bevorderen en helpen bereiken van energiebesparing.
• Geef deze partners een deel van de voorraad van besparingsmateriaal in beheer, zodat middelen effectiever kunnen worden verspreid onder de huishoudens die het nodig hebben.
• Werk samen met vrijwilligersorganisaties om huishoudens te kunnen ondersteunen bij het installeren van besparingsmateriaal.
• Ondersteun religieuze en maatschappelijke organisaties bij het uitrollen van de besparingsmiddelen, bijvoorbeeld door energieadvies te leveren.