Vorige week spraken we met makelaar Gaetan Mbwete, die de noodklok luidde over huisvestingsproblemen van (migranten)kerken. Hij signaleert dat de overheid het christendom ten onrechte vaak benadert als ‘krimpreligie’, met ongelijke behandeling als gevolg. Een van zijn medestanders in de strijd om huisvesting, is Kamerlid Don Ceder. Wat zijn volgens hem oplossingen voor dit probleem?
Ceder: “Ik kom zelf uit Amsterdam-Zuidoost. In dit stadsdeel wonen veel christenen die naar de kerk gaan, maar sinds ik mij kan heugen zijn er problemen met huisvesting van kerken. Dat heeft voor een groot deel te maken met de inrichting van het stadsdeel. Tijdens het bouwen in de jaren ‘70 dacht men dat er hier weinig behoefte zou zijn aan kerken. Veel immigranten die in Zuidoost kwamen wonen brachten echter hun geloof naar Zuidoost, waardoor er snel grote tekorten aan plekken kwamen voor de vele kerken in het stadsdeel. Kerken wendden zich daarom tot parkeergarages, dependances, scholen en andere creatieve plaatsen. Vanwege de ontwikkelingen in de stad kunnen kerken ook lang niet altijd meer op deze plekken blijven.
De eigen kerk waar ik ouderling ben heeft ook met een huisvestingsvraagstuk te maken. Het gebied dat nu een industrieterrein is wordt vernieuwd en tot woonwijk omgebouwd door de gemeente en dus moet het gebouw tegen de vlakte. Gelukkig is het gebouw gekocht en zijn we met de gemeente in overleg om te komen tot het realiseren van een nieuw kerkgebouw die in de nieuwe wijk past.
Gaetan signaleert dat het beeld bestaat onder beleidsmakers, planologen en projectontwikkelaars dat het christendom een ‘krimpreligie’ is, met als gevolg dat ze geen kerken meer bouwen, wat dus leidt tot kerken die op straat komen. Ten onrechte eigenlijk. In hoeverre herken je dit?
Ik sluit me hierbij aan. Onze samenleving is geseculariseerd en veel mensen in de politiek en het bestuur hebben geen scherp zicht op de ontwikkelingen in de kerk. Hoewel er in traditionele kerken inderdaad sprake is van krimp, zie ik juist heel veel jonge kerken die heel snel groeien en behoefte hebben aan huisvesting. Die staan bij veel beleidsmakers vaak niet op de radar, terwijl ze ongelofelijk veel betekenen voor de wijk. Overigens kunnen vertegenwoordigers van de kerken ook zelf nog wat stappen zetten om zichzelf te presenteren en goed bekend te maken bij de gemeente. Kerken doen enorm veel voor de samenleving en meest kwetsbaren, maar de gemeente is daar vaak niet van op de hoogte en weet zich ook nu nog onvoldoende te verhouden tot de kerken.
Het christendom als ‘krimpreligie’ staat dan in een rapport van vastgoedadviesbureau Colliers – daar wordt beleid op gebaseerd – hoe kwalificeer je dit, wetende dat er via immigratie veel christenen het land in komen? Wat kun jij hiermee als Kamerlid?
Wereldwijd groeit het christendom juist en in Nederland is het niet zozeer aan het verdwijnen, maar aan het veranderen. Ik denk dat het belangrijk is dat de jonge kerken gezien worden en ook erkend worden voor het werk dat ze in de samenleving doen. Zo kan je het gesprek aangaan over hoe je samen kan partneren om de stad leefbaar te houden.
Is dit onwetendheid, of bespeur je weleens een stuk onverschilligheid om deze migrantengroep te helpen?
Ik denk dat er in de politiek en lokaal bestuur steeds meer sprake is van religieus analfabetisme. Velen begrijpen niet dat de kerken naast een geestelijke functie ook een belangrijke maatschappelijke functie hebben. Als je ziet hoeveel er gebeurt op het gebied van bestrijding eenzaamheid, armoede, pastoraat, schoolondersteuning, mentorschappen etc. en als je weet dat dat gemeenten gigantisch veel geld bespaart, dan zou je het kerken niet moeilijk moeten willen maken om hun rol te vervullen, maar juist moeten ondersteunen waar kan. Een kerk in de wijk is namelijk een zegen voor de hele omgeving.
Als migrantenkerken de staat miljoenen opleveren en ze doen zulk goed werk, dan is het toch netjes (als overheid/gemeente) om moeite te doen voor deze goedwillende gemeenschappen, zou je zeggen? Waar loop jij op vast?
Ik denk dat kerken nog veel meer mensen kunnen helpen, als gemeenten een serieuze gesprekspartner worden.
Doordat minister Schouten en Kamerlid Don Ceder (titels) hier aandacht voor vragen, komt er meer in beweging, zegt hij. Herken je dat? En wat is er volgens jou nu nodig om door te pakken?
Als ChristenUnie proberen we onze rol te vervullen. In de eerste plaats omdat kerken zo ongelofelijk veel solidariteit en gemeenschapszin in de samenleving brengen, en kwetsbaren als geen ander ondersteunen. Daar staan we als partij voor. Ik zie het als een opdracht om het geluid van deze groepen christenen ook naar de Tweede Kamer te brengen.
Wat kunnen (migranten)kerken praktisch doen om zich beter te positioneren richting de overheid en vastgoedwereld, om huisvesting te krijgen?
Ze moeten zichzelf goed in de picture zetten. Woon bijvoorbeeld inspreekavonden van de gemeente bij als het over projectontwikkeling en bestemmingsplannen gaat. Drink koffie met ambtenaren en wethouders en vertel over het geweldige werk dat jullie in de stad doen.