De 70-jarige Senior Pastor van Nieuw Testamentische Gemeente Het Morgenlicht Rotterdam, Roy Manikus, stond aan de wieg van het ontstaan van de gemeente in 1974. Onder de naam Pinkstergemeente het Morgenlicht is de kerk tientallen jaren geleid door zijn vader Jan Manikus. In 1986 werd Roy oudste totdat hij in 2010 samen met zijn vrouw Astrid ingezegend werd als voorganger. Inmiddels ondersteunt hun 33-jarige zoon Jordy Manikus hen samen met zijn vrouw Tamara als Junior Pastor. Revive sprak met hen over hun visie op discipelschap en hoe zij dit samen vormgeven in hun gemeente.
De gemeente Het Morgenlicht heeft al tientallen jaren een plek in Rotterdam Lombardijen, middenin een multiculturele wijk. Het is een deel van Rotterdam waar genoeg problematiek is op verschillende vlakken. Jordy: ‘’Daarom is er juist een mooie rol en positie weggelegd voor de kerk om hoop, vrede en liefde uit te stralen. Het is wel een buurt waar veel gemeentes zitten van verschillende denominaties, maar er is nog genoeg werk te doen voor de Kerk als geheel.’’
Meer naar buiten gericht
En dat is de gemeente de afgelopen jaren ook meer dan voorheen gaan doen door aan te sluiten bij wat er speelt in de omgeving. Maar ook in de vorm van verschillende terugkerende outreach-acties, naast de gebruikelijke outreach-gelegenheden. ‘’We zijn ons de laatste jaren meer naar buiten gaan richten, zoals het hoort, en daar zien we ook de vruchten van. Daarom hebben we ook gekozen voor de naam: Nieuw Testamentische Gemeente. Regelmatig raken we in gesprek met mensen die denken dat wij alleen het Nieuwe Testament geloven, maar dat is uiteraard niet zo; maar we willen heel bewust de blauwdruk volgen van de eerste Gemeente uit Handelingen. Discipelschap was daar de norm en de agenda.’’
Opwekken
Jordy vervolgt: ‘’Onze kerk wordt verder vaak omschreven als een kerk voor iedereen. Het is een familiekerk voor jong en oud, waar mensen altijd wel Gods tegenwoordigheid ervaren in liefde en kracht. Daarnaast geloof ik dat we een gemeente zijn om gelovigen of mensen die voorheen gelovig waren en bij wie dit op een laag pitje is beland, weer aan te wakkeren en op te wekken. Waardoor ze bekrachtigd worden om van een gelovige naar een discipel te gaan. Daarin is de Heilige Geest essentieel en Hij is dan ook de Grote Regisseur van onze samenkomsten.’’
Geen afhankelijkheid van kerkleiders
Wat beide pastors zien is dat mensen door verschillende achtergronden, tradities, religie, maar ook gewoon door verkeerd onderwijs beperkt zijn in hun ontwikkeling als discipel. Waar dan voor gewaakt moet worden is dat zij afhankelijk zijn van een geestelijk leider. Jordy: ‘’We geloven absoluut in kerkleiderschap; dat is bijbels. Discipelschap is per definitie dat je geleid wordt. Maar als de hele kerk niet wakker wordt, niet gaat instappen en groeien in discipelschap, in geloof, in de genadegaven en in dat wat God hen nog meer gegeven heeft, dan gaan mensen geestelijk dood. En daarbij ook de ongelovige mensen om hen heen die gered zouden kunnen worden.’’
Anderen klaarmaken
De gelovigen opwekken is dan ook een essentiële eerste stap om hen vervolgens verder te kunnen brengen in het proces van discipelschap. Daarnaast is de Senior Pastor al vanaf het begin van zijn voorgangerschap gericht geweest op het klaarmaken van anderen. Hij vertelt: ‘’Ik vind het belangrijk dat mensen klaar zijn om het van mij over te nemen, zodat de gemeente altijd door zal kunnen gaan. Het moet niet stoppen bij het einde van mijn leven, wat er ook gebeurt. Bovendien is het in mijn ogen ook goed dat ik niet te lang, zeker niet tot aan mijn dood, voorganger zal blijven. Elke gemeente heeft het nodig dat er een frisse nieuwe wind waait vanuit de jongere generatie.’’
Pastors vullen elkaar aan
In gebed en overleg zijn Jordy en Tamara een aantal jaar geleden tot Junior Pastors benoemd, om zich alvast te kunnen ontwikkelen en te kunnen groeien in die positie tot de officiële overdracht. Hier zit ook een vorm van discipelschap in. In het leiden van de gemeente vullen vader en zoon elkaar aan: ‘’Ik zie in mijn vader veel meer een herder terug die zorgt en troost, terwijl ik meer degene ben waar mensen komen voor raad en gebed. Daarin vullen we elkaar aan. Onze visie op discipelschap an sich is 100% hetzelfde, omdat we ons baseren op wat de bijbel zegt, maar de manier waarop we ‘discipelen’ invullen is wel verschillend.’’
Groeiproces van discipelschap
Samen staan we stil bij wat discipelschap inhoudt. Roy: ‘’Het is het bijbrengen van de bijbelse grondbeginselen, zodat mensen volgelingen van Jezus worden die Hem ook echt op de voet en in Zijn voetsporen volgen. In het volgen vindt een transformatie plaats van een gelovige naar een discipel van Jezus Christus. Zodra je wedergeboren bent, ben je namelijk wel een gelovige, maar je bent niet meteen een discipel. Door het volgen ga je meer en meer op de Rabbi lijken en doen wat Hij doet: Dat is het groeiproces van discipelschap.’’
Zodra je wedergeboren bent, ben je namelijk wel een gelovige, maar je bent niet meteen een discipel. Door het volgen ga je meer en meer op de Rabbi lijken en doen wat Hij doet: Dat is het groeiproces van discipelschap.
Geen vast programma
In hun gemeente maken ze geen gebruik van een vast programma voor discipelschap. Er wordt wel een Alphacursus gegeven en er zijn verschillende personen en teams die mensen, zo nodig, begeleiden of onder hun hoede nemen. Ze leggen samen uit: ‘’Dat gebeurt door tijd te maken voor gesprekken en contact te houden. Eigenlijk op verschillende manieren, want ieder persoon heeft weer net iets anders nodig natuurlijk. Bovendien bieden alle samenkomsten, van small groups tot aan de zondagse diensten, mogelijkheden om te groeien in geloof en discipelschap.”
”We geloven ook in verantwoordelijkheid leggen bij de discipelen zelf, zoals de discipelen in de tijd van de bijbel ook zelf achter Jezus aan gingen om te zien hoe Hij het deed. Om er uiteindelijk zelf op uit gestuurd te worden en het zelf te gaan doen. Wanneer iemand bijvoorbeeld ziek is hoeven ze niet alleen bij de voorganger te komen om voor genezing te laten bidden of voor wat dan ook.’’
Relatie is belangrijk
Roy vervolgt: ‘’Een discipel maakt dan ook anderen weer tot discipel. Hoewel we de eigen verantwoordelijkheid belangrijk vinden, speelt relatie daarnaast wel een grote rol in onze gemeente. We vinden het belangrijk dat we een relatie met elkaar bouwen, zodat je met elkaar in gesprek raakt, elkaar leert kennen en te weten komt: ‘Oh, die persoon moet daarin versterkt worden, die persoon heeft daarin bijsturing of leiding nodig en die moeten we even onder onze hoede nemen. Zonder relatie kun je een ander nooit tot discipel maken.’’
Jordy: ‘’Bovendien moet genade en waarheid altijd in balans zijn in het discipelen van anderen. Zo deed Jezus dat ook. Is het alleen genade, dan groeit iemand scheef op, maar ook wanneer het alleen waarheid is. Waarheid zonder genade is keihard en richt schade aan.’’
Tegenwoordigheid van Jezus Zelf
Beiden zijn het erover eens dat het volgende wel echt het belangrijkste is: ‘’Mensen terugbrengen naar het fundament en dat is de tegenwoordigheid van Jezus Zelf. Hoe basic dit ook klinkt, maar het is essentieel dat men als discipel wandelt vanuit intimiteit en relatie met Jezus. Achter Hem aan, want daar groeit je geloof, daar ontvang je zalving van de Heilige Geest, onze kracht om überhaupt een discipel te zijn, heilig te leven en bovendien kracht om te getuigen en weer discipelen te maken. Leven vanuit de tegenwoordigheid en nabijheid van Jezus, dat is een discipel per definitie.’’
Lokale kerk vs. online materiaal
Tegenwoordig is er veel online te vinden. Ook discipelschapscursussen zijn nu online te volgen. Speelt de lokale kerk eigenlijk nog wel een rol in discipelschap? Jordy: ‘’Ik denk juist dat de lokale kerk, het fysiek samenkomen met elkaar, super belangrijk is. Dat er online een schat aan preken, cursussen en seminars te volgen zijn, is allemaal goed. Maar Spreuken 27:17 zegt: ‘Zoals men ijzer met ijzere scherpt, zo scherpt de ene mens de ander’. Elkaar scherpen gebeurt natuurlijk voornamelijk als je samenkomt en daar is de lokale kerk ideaal voor.”
”Wat ik daarbij ook vind is dat, hoe mooi de schat aan preken en onderwijs ook is, er een gevaar ligt in je beperken tot de online mogelijkheden. Je kunt dan helemaal zelf bepalen waar je naar luistert, naar jouw smaak en naar wat jij graag wilt horen. Ik denk dat wij als pastors van de lokale kerk juist de verantwoordelijkheid hebben om echt het volle evangelie en heel Gods Woord te onderwijzen, zodat je niet alleen maar hoort wat je denkt prettig te vinden om te horen. Het is de bedoeling dat je hoort wat je nodig hebt om te horen. 2 Tim. 4:3 zegt: ‘Want er zal een tijd komen dat zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar dat zij zullen zoeken wat het gehoor streelt, en voor zichzelf leraars zullen verzamelen naar hun eigen begeerten’. De waarheid moet soms schuren en pijn doen aan je vlees, dat betekent dat je groeit als discipel.’’
Ik denk dat wij als pastors van de lokale kerk juist de verantwoordelijkheid hebben om echt het volle evangelie en heel Gods Woord te onderwijzen, zodat je niet alleen maar hoort wat je denkt prettig te vinden om te horen. Het is de bedoeling dat je hoort wat je nodig hebt om te horen.
Dagelijks je kruis opnemen
Discipelschap is een voortdurend proces: ‘’Het is jezelf verloochenen, dagelijks je kruis opnemen en Jezus volgen. Dat houdt in: een levensstijl van bekering, van heiliging’’, aldus Jordy. ‘’Daar hoor je niet zoveel meer over, maar dát is discipel zijn.’’
Gebrek aan overgave
Dit is dan ook een van de dingen waar beide pastors wel eens tegenaan lopen in het discipelen van anderen: Het gebrek aan overgave. ‘’Jezus volgen willen ze wel, maar het moet niet te veel kosten. Discipelschap komt met een prijs; het kost je alles. Denk aan het voorbeeld van de rijke jongeman uit Mattheüs 19. ‘Verkoop alles wat je bezit en kom dan en volg Mij.’’ Je hoort vervolgens niets meer over hem, dan alleen dat hij wegging en Jezus dus niet ging volgen. Hij wilde die prijs niet betalen.’’
Voorrecht om anderen te laten wandelen in bestemming
Toch merken ze dat naarmate de tijd vordert en Jezus terugkomt, mensen meer hongerig worden en meer open zijn. ‘’Dat is iets om op in te spelen. Het is ons voorrecht, maar ook onze verantwoordelijkheid om discipelen te laten komen tot en te wandelen in hun bestemming. Zoals Jezus Zelf ook zei in de Grote Opdracht dat we discipelen moeten maken; de volken onderwijzen en alles leren wat Jezus ons geboden heeft om te doen. Bij geboden denken mensen vaak aan strenge dingen, maar het is gewoon alles wat Jezus ons geleerd heeft: het totale evangelie van het Koninkrijk. Dat is onze verantwoordelijkheid als pastors van de lokale kerk, en dan kunnen discipelen pas echt gaan wandelen in hun bestemming. Het is onze taak om hen op die manier te laten schitteren.’’
Bij geboden denken mensen vaak aan strenge dingen, maar het is gewoon alles wat Jezus ons geleerd heeft: het totale evangelie van het Koninkrijk. Dat is onze verantwoordelijkheid als pastors van de lokale kerk, en dan kunnen discipelen pas echt gaan wandelen in hun bestemming. Het is onze taak om hen op die manier te laten schitteren.