Elk jaar viert Amerika ‘Harriet Tubman Day’. Gisteren was het zover. Maar wie was deze ‘Mozes van slaven’ eigenlijk en hoe bevrijdde zij eigenhandig meer dan 300 mensen van slavernij? Een kort, inspirerend stukje geschiedenis over deze vrouw van God.
”Ik heb nog nooit iemand ontmoet, met wat voor huidskleur dan ook, die zoveel vertrouwen heeft in de stem van god.” – Thomas Garrett
Harriet wordt geboren als Araminta Ross in 1822, in Maryland, vlakbij Washington DC. Haar ouders zijn Henrietta Green en Benjamin Ross. Tubman heeft 8 broertjes en zusjes. Als gezin worden ze geboren in slavernij. Wanneer Harriet vijf is ‘verhuurd’ haar slaveneigenaar haar uit aan de buren als huishoudelijke hulp. Ze vertelt dat ze als kind al geslagen wordt, uitgehongerd en mishandeld. Maar op jonge leeftijd verzet ze zich al. Wanneer ze twaalf is komt ze op voor een man die probeert te ontsnappen. Hierop slaat haar slaveneigenaar haar in het hoofd met een stuk gewicht. Dagen lang hangt haar leven aan een zijden draadje, bijna sterft ze. Hoewel ze uiteindelijk herstelt, heeft ze de rest van haar leven last van hoofdpijn en narcolepsie.
Tabaksvelden
Hoewel slaven niet mochten trouwen, trouwt Araminta met John Tubman, een voormalige slaaf die is vrijgezet, in 1844. Ze adopteert zijn naam en noemt haarzelf ‘Harriet’. Harriet Tubman is geboren. Dat ze met een vrije man trouwt betekent niet dat ze zelf ook vrij is. Nog steeds wordt ze gebruikt als slaaf in de tabaksvelden en op het land.
Ontsnapping
In 1849 ontsnapt Harriet naar het noorden, waar op dat moment een aantal Amerikaanse staten slavernij al hebben afgeschaft. Ze vlucht naar Philadelphia en loopt meer dan 144 km door bossen en velden. Wanneer ze de grens oversteekt naar de vrije staat herinnert ze zich: ”Ik keek naar mijn handen om te zien of ik dezelfde persoon was, nu ik vrij was. Er lag zo’n glorie over alles. De zon kwam als goud door de bomen en over de velden en het voelde alsof ik in de hemel was.”
”Vergeet nooit: in jou ligt de kracht, het geduld en de passie om naar de sterren te reiken en de wereld te veranderen” – Harriet
Het ondergrondse treinspoor
Toch is haar eigen vrijheid niet genoeg. Al snel raakt ze betrokken bij een club die het ‘Ondergrondse Treinspoor’ runt. Deze groep christelijke abolitionisten, zowel donker als blank, leidden missies om slaven te bevrijden op het zogenaamde ‘ondergrondse spoor’.
De naam ‘ondergronds treinspoor’ komt van de voormalige slaaf Tice Davids. Hij probeert in 1831 te ontspannen naar Ohio door over de Ohio rivier te zwemmen. Hoewel zijn slaveneigenaar hem op de hielen zit en kijkt hoe hij door het water waadt, is Tice ineens weg. De slaveneigenaar kijkt nogmaals: Tice is nergens meer te bekennen. Woedend keert hij terug naar zijn vrienden en wanneer hij terug komt roept hij dat Davids ”één of andere ondergrondse weg gevonden heeft.” De naam blijft en de legende van het ondergrondse treinspoor is geboren.
Tubman wordt al snel de belangrijkste ‘treinconducteur’. Omdat ze nooit iemand verloor tijdens haar reddingsmissies krijgt ze de bijnaam ‘Mozes’. Ze brengt mensen naar ‘het beloofde land’, in vrijheid. Uiteindelijk gaat ze meer dan 19 keer terug naar de plek van slavernij.
Gods stem
Harriet zegt dat ze altijd naar de stem van God luisterde en altijd ging waar God haar leidde. Zo vertelt ze in een memoire, opgeschreven door de schrijver Sara Bradford: ”Ik leidde eens twee mannen naar hun vrijheid, toen ik ineens God hoorde zeggen dat ik moest stoppen en de weg zo snel mogelijk moest verlaten. De mannen waren bang en wilde het eigenlijk niet maar ik leidde hen door een ijzige rivier – en naar vrijheid.”
Ook valt ze in trances, waarbij ze visioenen krijgt met aanwijzingen van God. Haar mede-abolitionist Thomas Garrett zei van haar: ”Ik heb nog nooit iemand ontmoet, met wat voor huidskleur dan ook, die zoveel vertrouwen heeft in de stem van God.” Een andere abolitionist zei dat Harriet ‘praatte met God. En Hij praatte met haar – elke dag van haar leven.” Harriet zelf zei dat ze altijd om Gods hulp bad en toch maar ‘één keer dood kon gaan”, dus ze kon beter dapper zijn. Volgens Harriet was slavernij ”het meest verschrikkelijke op de hel na.”
In totaal bevrijdde Harriet meer dan 300 slaven. Over haar leven werd in 2019 een prachtige film gemaakt. Bekijk hieronder de trailer.
