Dominee Sander Ris timmert als pionierspredikant aan de weg in de Apeldoornse nieuwbouwwijk Zuidbroek. Een plek waar je geneigd kan zijn om te denken dat God er niet is. Maar dan vergis je je, benadrukt dominee Sander Ris. “Het perspectief van ons pionierswerk is om op ontdekkingsreis te gaan, met de vraag: ‘Wat is God hier al aan het doen?’ Dat gaf me verrassende uitkomsten.” In dit artikel vertelt Sander er alles over.
“Ik werk in een typische nieuwbouwwijk met weinig winkels en voorzieningen, waardoor er weinig plekken zijn waar mensen samenkomen. Dus ik ben daar sinds een jaar aan het pionieren vanuit de Protestantse pioniersplek De Fontein. Ik probeer echt deel te worden van de wijk.
De klassieke vorm van evangeliseren is vaak ‘Kom naar ons toe, want wij hebben een goed verhaal’, maar de pionier zegt: ‘Ik kom naar jullie toe.’ Onze insteek is om te ontdekken waar God al iets aan het doen is.”
Betrokken
Omdat er in Zuidbroek weinig mensen betrokken zijn bij een kerk of in God geloven, zou je denken dat er weinig van God te vinden is. Terwijl de buurt Jezus wel nodig heeft. “Maar Ik heb geleerd om te kijken naar wat God al aan het doen is. Dat is een andere theologische manier van kijken, die ook wel verwarrend of spannend is: kan iets van God zijn, als het niet expliciet christelijk is?’
Bijvoorbeeld het contact dat ik laatst had met maatschappelijk werkers. Zij nodigden mij uit om te kijken hoe we als buurt meer verbinding en ontmoeting kunnen faciliteren: onderling contact dat verder gaat dan afzonderlijk van elkaar druk zijn dat je tuintje er mooi bij ligt of dat je auto goed is gewassen.”
Maar het gesprek ging eerst een tijd lang over het geloof, waarbij één van de gesprekspartners vertelde over de negatieve kanten van een gelovige opvoeding.
Zij voelde zich helemaal niet zo welkom tijdens een eerder overleg die maand tussen kerken en welzijnsorganisaties. Wij christenen straalden iets exclusiefs uit. Het gesprek ging ook over het geloof in hemel en hel. Het idee dat je ‘ergens van gered’ moet worden, daar had ze echt moeite mee.
“Jezus zou waarschijnlijk wél aan haar kant hebben gezeten”
“We waren zo anderhalf uur aan het praten en dat roept bij mij de vraag op: ‘Waar heb ik in dit gesprek God gezien? Waar hoor ik iets terug van Jezus?’ Toen de buurtwerker vertelde over de afwijzing en het buitengesloten gevoel vroeg ik me af: ‘Waar zou Jezus hebben gestaan?’
Natuurlijk baalde ik ervan om het te horen, want het is vervelend als mensen zich niet welkom voelen. We hadden juist een verschil kunnen uitmaken. Jezus zou waarschijnlijk wél aan haar kant hebben gezeten, waardoor ze zich erbij betrokken voelde. Of Hij was mét haar buiten.”
“Er zitten ook interessante theologische vragen aan vast. Hoe ga ik vervolgens om met deze buurtwerkers, met wie ik uiteindelijk hele goede gesprekken had. Moet ik hen gewoon ontmoeten en liefhebben? Of zit ik toch met een verborgen agenda, dat ik hen toch stiekem wil bekeren? Als ik heel eerlijk ben, wil ik niets liever dan dat ze Jezus leren kennen. Het zou toch geweldig zijn als ze over een paar jaar gedoopt worden? Dat zijn theologische vragen!”
Aan de weg getimmerd
Sander heeft in het afgelopen jaar verschillende jongeren uit de wijk ontmoet die opnieuw kenmerken van Jezus met zich meedragen. Bijvoorbeeld samen met Lukas, een jongeman die een brug weet te slaan tussen de kerk en de jongeren in de buurt. “Hij draagt als uitgesproken jongere een kruisje, maar is ook heel duidelijk een jongere die met zijn scooter over de stoep scheurt.
Samen hebben we heel hard gewerkt om een jeugdplek te creëren. Een plek waar jongeren komen en zichzelf kunnen zijn. Op een gegeven moment organiseerde hij een buurtbarbecue, waarbij we jongeren van de kerk en jongeren uit de buurt samen liet komen. Ze zaten samen aan tafel hamburgers te eten. Dat vond ik zo tof! Oudere buurtbewoners die op dezelfde buurtbarbecue waren en regelmatig wrijving hebben met brutale of overlastgevende jongeren werden door Lukas zo goed benaderd. Hij is goud waard.”
Blijven verbazen
Daarnaast leerde Sander een jongvolwassene kennen die een paar jaar geleden tot geloof is gekomen. Samen met anderen organiseerden deze jongere een apologetische avond. Daarin liet hij zien hoe hij vanuit logica en ratio thema’s uit het christelijk uitlegt aan anderen.
“Jongeren blijven me verbazen Ik zie God door hen heen werken. Ze staan heerlijk open voor innovatie en vernieuwing. Ze voelen zich niet thuis in oudere systemen en vormen. Ze hebben een grote verwachting van God en van het leven. Daarom verfrist het mij en mijn relatie met God om met hen op te trekken.”