Gisteren is de Britse koningin Elizabeth op 96-jarige leeftijd overleden. Wij belden met Nathalie Ellenbroek die al jarenlang royal verslaggever is bij het EO-programma Blauw Bloed. De koningin was een grote inspiratiebron voor haar: ‘’Het is heel raar wakker worden zo, The Queen is er gewoon niet meer. Het was echt een hele bijzondere vrouw. Toch overheerst dankbaarheid.’’
Nathalie, gisteren is koningin Elisabeth gestorven. Hoe is het op de redactie?
‘’Het voelt een beetje alsof ik een kater heb. Het is echt een beetje gekkenhuis hier, laat staan in Engeland. Waarschijnlijk vlieg ik volgende week naar Londen. Dit nieuws maakt ons, hier op de redactie van Blauw Bloed, verdrietig maar tegelijkertijd ook dankbaar. Want we kunnen nu haar leven zo prachtig uitlichten. Ze had echt een persoonlijke relatie met God, was een heel gelovige vrouw. Ze inspireerde mij eindeloos.’’
Waaruit bleek die persoonlijke relatie met God?
Nathalie: ‘’In 2014 gaf de koningin een speech. Ze zei: ‘’Het leven van Jezus Christus is mijn inspiratie in het leven en mijn anker.’’ Ze vertelde dat dit de basis was van alles wat ze deed, hoe zij het koningschap heeft vormgegeven. Ze zei: ‘’Ik ben hier tot geroepen en ik zal het tot mijn laatste dag doen.’’ Ik denk dat, zelfs al zou ze ziek zijn geworden, dat ze het echt tot haar laatste adem had gedaan. Hier in Nederland hebben Juliana en Beatrix zélf afstand genomen van de troon. Dat begreep Elizabeth echt niet: ‘’That’s typical Dutch’’, heeft ze eens gezegd. Als God je hiervoor roept, dan stop je niet.”
Elizabeth begreep niet dat andere vorsten uit zichzelf stopten met het koningschap. Dat zou ze zelf nooit doen.
En hoe beleefde ze haar geloof nog meer?
‘’Ze ging ook heel vaak naar de kerk. In 2017 miste ze, voor het eerst in 28 jaar, de kerstdienst omdat ze ziek was. Ook had ze vroeger veel contact met Billy Graham. Ze heeft echt urenlang naar hem geluisterd en hij heeft meerdere malen voor de koninklijke familie gesproken. Het was dus meer dan een soort van traditie, zoals bij veel andere koningshuizen. Haar geloofsbeleving is echt een inspiratie voor heel veel christenen.”
Billy Graham kwam ook vaak over de vloer in het koningshuis.
Want bij de Oranjes ligt dit net even anders?
‘’Bij de Oranjes blijft het wat kleiner en privé. Die laten zich er niet zoveel over uit. Elisabeth greep de kans aan om over Jezus te vertellen. Bijvoorbeeld over het verhaal van de barmhartige Samaritaan. Hij was echt haar rots, haar anker.’’
Elizabeth drukte dus echt een gelovige stempel op haar koningschap. Hoe gaat dat nu verder?
Nathalie: ‘’Nu komt Charles natuurlijk aan de macht, op 73-jarige leeftijd. Het zal heel anders zijn. Elisabeth was qua geloof heel uitgesproken maar voor de rest was ze heel privé. Bij Charles is dat andersom. Charles heeft een sterke eigen mening en uit die ook. Bijvoorbeeld over het klimaat, hij weet heel goed wat hij wil. Als vorst moet je politiek gevoelige onderwerpen eigenlijk een beetje in het midden laten liggen. De vraag is of hij dat gaat doen. Ik denk dat het koningschap wat losser zal worden. Maar het zal ook minder duidelijk christelijk worden. Charles is zeker gelovig maar heeft al gezegd dat hij als Koning (zeker om eenheid in het land te bewaren) z’n best wil doen om alle geloven en religies de ruimte te geven. Zijn persoonlijk geloof zal echt een privékwestie worden, net als bij de Oranjes. En dat hij misschien af en toe vanuit traditie nog wel naar de kerk gaat. Maar ik verwacht niet dat hij zich, net als zijn moeder, vaak zal uitspreken.”
Het zal heel anders zijn. Charles heeft naar mijn weten nog nooit iets over zijn geloof gezegd.
Hoe zien de komende dagen er nu verder uit?
‘’De Britten zijn nu tien dagen in nationale rouw. Maar ik denk dat het langer zal duren, ze zijn zo gehecht aan Elisabeth. Ze was echt een pilaar, altijd zo kalm, een icoon waar mensen naar opkeken. En ze is de langs regerende vorst: iedereen jonger dan zeventig jaar heeft nooit een andere staatshoofd gehad. Dus het zal tijd kosten voordat het Britse volk echt Charles zal omarmen als koning. Elisabeth was zó populair. Ik hoorde vandaag dat‘’God save the Queen’’ al is aangepast naar ‘’God save the King’’. Maar voordat mensen dat zullen zingen… Over een paar dagen zal er afscheid genomen worden van Elisabeth, ze ligt in een gesloten kist. Ik verwacht dat daar rijen en rijen mensen zullen staan. En uiteraard zullen Willem-Alexander en Maxima naar de begrafenis gaan, net als veel staatshoofden van over de hele wereld. Het zal de komende dagen het nieuws blijven domineren. ’’
En hoe ga jij verder?
‘’Naast dat ik het natuurlijk verdrietig vind rest er eigenlijk niets meer dan dankbaarheid. Als je toch 96 mag worden, in goede gezondheid en met de man van je leven naast je zijde (Philip stierf vorig jaar) Wat hadden we nog meer van haar gewild? Ze is echt een voorbeeld geweest, zo plichtsgetrouw, zo’n harde werker. Ze is nu naar ‘huis’ zoals zij het zelf noemde, naar de hemel. Ze heeft het koningschap, naar mijn mening, perfect gedaan. Tot aan haar laatste adem. De Britten kunnen heel trots en dankbaar zijn.’’