Vastgoedhandelaar en politiek commentator Cor Verkade volgde aftredend Kamerlid Gert-Jan Segers in de afgelopen tien jaar op de voet. Hoe moeten we hem herinneren, en welke richting gaat de ChristenUnie nu op met opvolgster Mirjam Bikker? “De partij verbreedt en dat leidt natuurlijk weer tot afhakers die gelukkig de SGP nog als alternatief hebben”, zegt Verkade.
-Segers is meer dan 7 jaar leider geweest van de ChristenUnie, hoe zou jij zijn leiderschap en deze periode willen typeren?
“Gert Jan was een kundig, bekwaam, daadkrachtig en (wat nodig is bij coalitiepartners als D66) gewiekst leider. Hij stond voor zijn politieke visie. Knap dat hij als politiek leider weerstand geboden heeft aan de in Den Haag heersende zucht naar het pluche en als politiek leider het bij regeren bijna noodzakelijke kleurverschieten daarmee tegengegaan is. Als ik Gert-Jans leiderschap met één bijvoeglijk naamwoord zou moeten typeren, dan zou ik ‘kordaat’ willen noemen. Hij heeft de CU daarmee op de kaart gezet en niet zoals eerder wel gebeurde de CU-kaas van het coalitiebrood laten eten.”
Hij wekte bij veel mensen vertrouwen, op de SGP-burelen werd wel gezegd dat, als het om het onderlinge contact ging, Segers de beste leider was die de CU ooit heeft gehad… is dat ook jouw indruk?
“Tsjah, wat betreft onderling contact met de SGP verbaast Gert-Jans stellingname mij juist behoorlijk. Ongetwijfeld was er goed persoonlijk contact (Gert -an is sociaal heel sterk!), maar onder zijn leiderschap zijn SGP en CU juist uit elkaar gegroeid. Dat zal bij de Europese verkiezingen waarschijnlijk een stuk getuigenis in Europa gaan schelen. Het uitgangspunt dat de CU zegt dat de plaatselijke kiesverenigingen alleen samen moeten werken met de SGP als ze uit zichzelf geen zetel halen, verbaasde mij zeer, vind ik in strijd met onze rijke christelijke traditie, maar Gert-Jan was verbaasd over mijn verbazing. Ik denk dat we als broeders van hetzelfde huis zo veel als mogelijk elkaar de bal moeten toespelen en alles moeten doen wat in ons vermogen ligt om het rijke Bijbelse getuigenis met zo veel als mogelijk mensen in de organen vertegenwoordigd te krijgen. Heel af en toe vroeg ik me af of Gert-Jan niet beter luisterde naar de klimaatvisie en vermeende klimaatoplossingen van GroenLinks en D66 dan naar die van de beter werkende klimaatoplossingen van de SGP die samen met de CU de Bijbel als uitgangspunt heeft voor al haar politiek bedrijven.
Het mooie aan zijn leiderschap is dat goed overkomt bij de massamedia en dan pal staat voor zijn visie, helder en zonder opgeheven vingertje. Hij durft kritisch te spreken over schaduwzijde van de intolerante islam, op welk gebied hij na zijn Egypte-ervaring natuurlijk als geen ander deskundig is. Recent nog stond hij zijn mannetje in de Op1-studio waarbij nota bene door ons allemaal betaalde interviewers in het kader van de dramatische ontwikkelingen in Iran meenden te kunnen beweren dat Israël apartheidspolitiek bedreef. Met zijn feitenkennis, bijbehorende analyse en bekwame vasthoudendheid kon hij de interviewers van repliek dienen. Daar heb ik grote bewondering voor.
Wat betreft de beste leider kan hij evenaren met de heer Schutte en valt hij in het rijtje Veling, Van Dijke, Rouvoet, Slob, Segers zeker ten positieve op.”
Wouter de Winther van De Telegraaf schrijft dat de CU onder Segers van bijwagen naar volwaardige regeringspartij is geworden, zie je dat ook zo? Zaten er ook geen grote nadelen aan het meeregeren?
“Vanwege zijn sterke persoonlijkheid en sterkte politiek-strategische gaven is het Segers m.i. gelukt om te zorgen dat hij als kleinste regeringspartij zich niet in een hoekje liet drukken. Als ik het goed zie heeft Gert-Jan c.s. ook op de achtergrond een mooie rol kunnen spelen en daarmee een weerhoudende rol gepakt. Vanwege regeringsdeelname waren Gert Jan en zijn collega’s natuurlijk ook veel meer in de picture, waardoor eerlijke analisten konden zien dat orthodoxe christenen in de politiek nog niet zo gek zijn en hun verhaal serieus genomen dient te worden. Omdat Gert-Jan als politiek leider in de Tweede Kamer bleef zitten (Gert-Jan heeft natuurlijk gezien hoe CDA tot kleurloosheid vervormde als politiek leider in regering zat) en zijn mening durfde te geven vallen de nadelen aan meeregeren in zijn geval mee.”
Is de partij ook niet liberaler en progressiever geworden onder Segers? bijvoorbeeld op medisch-ethisch gebied, huwelijk tussen man/vrouw etc? Ook de hele genderagenda van het kabinet is met toestemming van CU uitgerold, toch?
“Ooit heb ik de CU geadviseerd om zich in het belang van zichzelf en Gods Koninkrijk op te heffen. RPF-ers riepen dat als RPF en GPV samen zouden gaan ze heel groot zouden kunnen worden. Zelfs het getal van 15 zetels is genoemd, verwijzend naar de A-status van de EO. De eerste verkiezingen waar de CU aan meedeed, had CU echter minder zetels dan RPF en GPV samen, wat ook uit te leggen was: tussen de SGP en het CDA zat te weinig ruimte voor een eigen partij en de CU-partijleider kon bij het befaamde ND-verkiezingsdebat van de christelijke fractieleiders moeilijk uitleggen wat nou specifiek CU-geluid was. Het feit dat bij CU wel en bij SGP en CDA geen opwekkingsliederen gezongen konden worden, was natuurlijk best wel verschillend, maar politiek gezien van onvoldoende belang. Het is de CU gelukt om vervolgens wel een grote groep kiezers aan te trekken, mede omdat ze van het kamp van klein-rechts verschoof naar het kamp van groen-rechts. Politiek is dat mooi en een succes. Bij thema’s als multiculturele samenleving en migratie overheerst bij CU m.i. de goed bedoelde maar contraproductief werkende als sociaal geduide visie dat er amper belemmeringen mogen zijn aan migratie en worden bepaalde migrantenkinderen politiek gebruikt om via bijbehorende emotie beslissingen te forceren.
Medisch-ethisch heeft CU mijns inziens geprobeerd een weerhoudende rol te spelen. Er is bij de CU een verbreding qua anders-geaarden en anders-gelovigen voor politieke deelname aan de partij. De partij verbreedt en dat leidt natuurlijk weer tot afhakers die gelukkig de SGP als alternatief hebben. Bij de laatste wet over de transgenderproblematiek was ik aangenaam verrast door de goede, kundige en heldere wijze waarop Mirjam Bikker enerzijds liet horen dat ze meeleefde met de gevoelens van transgenders, maar anderzijds heel helder was over de politieke stellingname die de uitzondering niet tot leidend bij wet- en regelgeving wilde maken. Ze gaf er blijk van haar mannetje te durven staan temidden van een door emoties en deugcultuur gekleurd debat.
Omdat u vast iets kritisch van mij wil horen, zal ik u op een punt wijzen wat mij wel erg verbaasd en bedroefd heeft. De zorgelijkste ontwikkeling van de afgelopen tijd vind ik dat het ook Gert-Jan niet altijd gelukt is om weerstand te bieden aan de klimaatlobby in plaats van naar de feiten te kijken. Als verantwoordelijkheid nemend CU-lid heb ik Gert-Jan gewezen op een drietal energie-deskundigen uit de CU-achterban die het oneens waren met het CU-standpunt, maar omdat politiek politiek is, houdt de CU het bij hun groen-lijkende energievisie en luisteren ze niet naar drie kaderleden die beroepsmatig met energie te maken hebben. Eerlijk gezegd vind ik dat een gemiste kans: juist als je met het eigen kader een unieke visie kunt maken op een belangrijk maatschappelijk thema, dien je dat met beide handen aan te pakken, ook als dat nieuwe geluid tegen de maatschappelijke framing in gaat.”
Wat zegt de aanstelling van Bikker over de koers van de ChristenUnie? Welke richting beweegt het zich op?
“Mirjam is een kundig jurist en gedegen kamerlid. Wat dat betreft kan ze de rol van politiek geweten die vaak door politici van ‘klein rechts’ vervuld werd, op zich nemen. Juist in de tijd dat de klassieke grondrechten ernstig onder druk staan, is het mooi dat er een rechtsstatelijk denkende jurist fractieleider in de Tweede Kamer is. Ik heb de indruk dat bij haar inhoud centraal staat en dat kan belangrijk zijn in een tijd waarin gevoel en medelijden voor de uitzonderingen regelbepalend dreigt te worden. Het is veelbelovend dat de theocraat Van Ruler door Mirjam naast de indrukwekkende Bonhoeffer als inspiratiebron wordt genoemd.”
En heb je nog gedachten over Segers’ volgende stap?
Ik zie uit naar Gert-Jans memoires en eigenlijk ook weer naar zijn cabaret. Ik ken hem al zo’n 35 jaar en ging vroeger nog wel eens naar zijn cabaretvoorstellingen toe. Dat was fantastisch! Dat was als ik het mij goed herinner zelfs een keer bij het Leids Cabaret Festival waar Gert-Jan aan meedeed. Momenteel gaat dat festival niet door omdat er te weinig cabaret van niveau was en hier zie ik een mooie win-win-win-situatie in het verschiet! Het is mijn innige wens dat Gert-Jan naast aan zijn memoires gaat werken aan zijn vroegere hobby en dan weer op de planken gaat staan! Er is vanwege de huidige gekte van de mensheid nog meer op de hak te nemen dan destijds en omdat de meeste cabaretiers zich hebben laten inpakken door woke-beweging en geen grappen durven te maken over andere politiek gevoelige thema’s liggen er voor Gert-Jan met zijn gevoel voor humor en timing gouden kansen. Cabaretiers hebben nog meer invloed op een samenleving dan politici en juist daarom hebben we appellerende christenen op de planken nodig!”