Covid-19 woedde nog niet lang door Nederland toen de eerste kerken al onder vuur kwamen te liggen. Voor kerken zou er geen uitzondering mogen zijn op het gebied van de beperkende maatregelen. Kerken die het aandurfden hun deuren te openen, deden dit met inachtneming van anderhalve meter, speciale looproutes en handen desinfecteren bij de entree, maar konden desondanks rekenen op een stevige publieke afranseling.
Tekst: Martin de Jong
In die periode opende ik heel even Twitter, het ooit zo leuke social media platform dat tegenwoordig meer lijkt op een open riool waar naamloze mensen stellingen innemen die op het ‘dark web’ niet zouden misstaan. Veel media hadden de voorzet gegeven en bepaalde politici buitelden over elkaar heen om er schande van te spreken dat “kerken hun vrijheid van godsdienst misbruikten en daarmee Nederland in gevaar brachten”. Online werd de voorzet gretig ingekopt door iedereen die zijn of haar teleurstellingen in het leven niet heeft verwerkt. Boosheid heeft een ventiel nodig, een doelwit waar dat op geprojecteerd kan worden. Christenen en kerken zijn steeds meer een gretig gezocht doelwit. Christenen zijn immers relatief veilige prooien, omdat ze meestal niet reageren en slikken wat hen overkomt.
Tijdens mijn rondje zappen langs de talkshows bleef ik – enkele maanden geleden — even hangen bij Beau. Daar zat een aangeslagen Dominique Weesie, directeur van Powned, net zijn verhaal te doen. Hij sprak er schande van wat zijn reporter Marc Baanders – a.k.a. “slijptol” vanwege zijn chronisch schorre stem – in Urk was overkomen. Ik verbaasde me over de eenzijdigheid waarmee het verhaal werd verteld en hoe klakkeloos iedereen de mening van Weesie overnam.
Reljournalist
Had ik dezelfde beelden gezien? Ik zag iets een reljournalist die provoceerde, bijvoorbeeld door zijn (ongetwijfeld niet stelselmatig gedesinfecteerde) microfoon zo dicht voor de neus van voorbijgangers te houden dat ze vanuit een reflex een afweer gebaar maakten. Ik zag een Marc Baanders die plezier beleefde in het uitlokken van reacties bij mensen die daar duidelijk niet van gediend waren. Ze waren op weg naar hun Godshuis en wilden niet ingaan op de onoprechte vragen van een springende koorbal.
De gasten van Beau zagen het precies andersom. Gewoon een jongen die zijn werk deed op die bewuste zondagochtend in Urk. Maar ik zag een werknemer van Powned die een paar schoppen kreeg nadat hij veel te ver ging. Het beeld van christenen als veilig doelwit voor rel journalistiek werd doorbroken. Voor alle duidelijkheid, ik keur geweld altijd af en ben niet voor het aanvallen van journalisten. Maar ik ben ook geen voorstander van ongevraagde treitersessies die vervolgens journalistiek worden genoemd.
“Ik doel vooral op een Bijbeltekst waarin Jezus met een paar stukken touw de tempel leeg slaat. Die tempel is namelijk bedoeld om God te aanbidden en zoeken, niet om er een markt van te maken.”
Deze schoppende jongens werden door heel Nederland veroordeeld. Er werd zelfs aangifte gedaan en iedereen sprak er schande van. Opvallend genoeg waren het vooral de christenen die onmiddellijk afstand namen van deze jongens en hun masculiene aanpak om uit een benarde situatie te komen. We leven in de cancelcultuur, maar van christenen verwacht je dat ze boven de tijdsgeest kunnen staan. Christenen die onmiddellijk vijf stappen achteruit zetten als er iets buiten hun systeem gebeurt is echter geen uitzondering. Dat is onbewust aangeleerd en overgenomen gedrag.
Regeltjes
Geloof is in Nederland veelal gebaseerd op een systeem van regels waarin je geboren wordt en waar men zich aan dient te houden. Loop je netjes binnen die lijntjes en dan hoor je erbij en mag je meedoen in het spel. Denk en doe je net wat anders, dan lig je eruit en wordt je keihard veroordeeld.
Ik heb het systeem van in- en uitsluiten nergens zo sterk meegemaakt als bij religieuze christenen. De vraag is, klopt dat beeld wel? Is Jezus die geitenwollen sokken figuur die wij christenen van Hem hebben gemaakt? Hebben we misschien een beeld gecreëerd dat Hem doet passen in een norm en een religie die Hij niet bracht? Het begint vaak al in de kinderdienst, waar onze jongsten platen inkleuren van een lachende Jezus met een lammetje in zijn handen.
Jezus vol liefde en aandacht voor kinderen is een prima beeld, maar het kan een te eenzijdig beeld van Jezus schetsen. Jezus is niet gezapig en alleen maar lief. De andere kant van Jezus staat duidelijk in de Bijbel beschreven, maar wordt niet of weinig belicht. Kennelijk past het niet in ons traditionele systeem.
Jezus
Ik doel vooral op een Bijbeltekst waarin Jezus met een paar stukken touw de tempel leeg slaat. Die tempel is namelijk bedoeld om God te aanbidden en te zoeken, niet om er een markt van te maken. De liefdevolle Jezus toont hier Zijn vuur. De vermoedelijke reden dat dit beeld onderbelicht blijft, is omdat hij juist tekeer gaat tegen dat traditionele geloofssysteem waarin veel mensen gevangenzitten. Hij spreekt ze zelfs weleens aan met de term huichelaars.
Als we een Nederland voor ons zien waarin de kerk en christenen een plek hebben, dan moet dat innerlijke vuur ook ruimte hebben. Met dat vuur kan een reljournalist van Powned rekenen op een reactie zoals Jezus die de tempel leeg slaat. Met dat vuur wordt een jammerende Dominique Weesie kordaat van repliek gediend, als hij aan een talkshowtafel zijn huichelaarsverhaal vertelt.
Martin is naast voorganger van Motion Church in Utrecht, coach en therapeut voor professionals en sporters en trainer op het gebied van leiderschap en persoonlijke ontwikkeling. Samen met zijn vrouw schreef hij het programma “love sex en commitment” een programma waar je in 24 datenights een sterk fundament legt onder je liefdesrelatie, klik hier voor meer informatie.
