“Aan God alle eer!” Met die woorden nam de kersvers geridderde Kees van der Staaij afscheid van de Tweede Kamer. “Het is mijn diepe overtuiging dat die almachtige God ook de gezondheid, kracht en opgewektheid heeft gegeven om dit werk al die jaren te doen.”
Het langstzittend Kamerlid ging bij zijn afscheid in op de onrust en verdeeldheid die de samenleving en de politiek op dit moment tekenen. Hij riep de toekomstige Kamerleden op om te werken aan goede onderlinge verhoudingen en om de ongeschreven regels binnen de Kamer hoog te houden. “Graag wil ik vandaag een dikke streep zetten onder het belang van goede onderlinge contacten, over grenzen van partijen en rollen en functies heen. Dat hoort ook bij democratie, dat we hier niet alleen komen om ergens iets van te vinden, maar ook een beetje nieuwsgierig blijven naar elkaar.”
Aderlating
Van der Staaij werd vaak het “geweten van de Tweede Kamer” genoemd. En ondanks zijn soms omstreden standpunten liep iedereen met hem weg. Hij werd geprezen om zijn immer constructieve houding, als iemand die bruggen wist te slaan waar weinigen kansen zagen. Rutte beschreef hem eens als “een man voor wie je de pen even neerlegt als hij het woord voert”. Het vertrek van Van der Staaij werd daarom ook geregeld een “aderlating” voor de Nederlandse politiek genoemd.
“Van der Staaij was altijd wars van politieke spelletjes…”
Van der Staaij was altijd wars van politieke spelletjes en probeerde elk onderwerp zuiver te benaderen, op basis van de wetten en regels van de rechtsstaat. Dit maakte dat hij werd gevraagd als voorzitter van twee werkgroepen: een over de herziening van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer en een over de versterking van de positie van de Tweede Kamer. Bij zijn afscheid bood hij Kamervoorzitter Vera Bergkamp vanuit zijn functie als rapporteur wetgevingskwaliteit een praktische handreiking rondom wetgevingskwaliteit voor Kamerleden aan. “We willen u graag aanbevelen een exemplaar hiervan vandaag nog in de schoen te stoppen van alle kamerleden die morgen worden geïnstalleerd”, zei hij erbij.
Hoopvol
Ondanks alle onrust en verschuivingen blijft Van der Staaij hoopvol. “Het is waar. Er zijn veel partijen. De hectiek van alledag is groot, en de gemiddelde zittingsduur van Kamerleden is tegenwoordig wat krap bemeten. Maar toch, er blijven mogelijkheden genoeg om de ambachtelijke kant van het Kamerlidmaatschap goed uit de verf te laten komen. En gelukkig zien we telkens weer nieuwe Kamerleden vanuit allerlei partijen die daar met enthousiasme de schouders onder zetten.”
Staande ovatie
Het was een groot voorrecht om het ambt van volksvertegenwoordiger te mogen vervullen en om zo van betekenis te mogen zijn, zei Van der Staaij. Hij sprak ook nadrukkelijk zijn dank en waardering uit voor alle medewerkers en de voorzitter van de Tweede Kamer. Na zijn laatste dankwoorden uitgesproken te hebben, kreeg hij een staande ovatie.
Bekijk de afscheidstoespraak van Van der Staaij hier:
