Twintig jaar lang was Ruslan voorganger van een baptistengemeente in Oekraïne. Samen met zijn zwangere vrouw Ludmila en vijf kinderen, vluchtte hij een aantal maanden geleden van de oorlog in zijn thuisland om een veiligere plek te zoeken. Het gezin moest hun huis en twee honden achterlaten en ze wisten niet waar ze terecht zouden komen. “Maar we vetrouwden op God”, zegt Ruslan. Uiteindelijk kwamen ze in Nederland. Ruslan en Ludmila vertellen over hoe ze bemoedigd zijn door de hulp van Nederlanders en hoe eenvoudige daden van vriendelijkheid een enorm verschil kunnen maken. Ook delen ze hun hart voor Oekraïne en hoe we kunnen bidden voor het land en de mensen.
“Een tijd geleden hadden we nooit gedacht dat we in een situatie als deze terecht zouden komen”, vertelt Ruslan. “Ik was al 20 jaar lang voorganger en werkte voor een liefdadigheidsorganisatie, ik hielp mensen om me heen. Nu zijn de zaken plotseling veranderd; nu ben ik degene die hulp nodig heeft. Ik ben blij dat we in de afgelopen jaren de mogelijkheid hadden om andere mensen te helpen, want nu zien we hoe God ook ons helpt door andere mensen heen.”
Hij gaat verder: “Het voelt kwetsbaar als je uit je eigen land weg moet vluchten. We moesten vrienden en familie achter ons laten en ik dacht: wie zal ons helpen als we in een ander land zijn waar we niemand kennen? We hebben dan geen kerk, vrienden en familie meer om ons heen. Maar God zij dank, Hij bracht mensen op ons pad die hier in Nederland met ons baden en die ons helpen.
Die vriendelijkheid van mensen is heel belangrijk, zelfs als mensen weinig middelen hebben om te helpen. Toen we bijvoorbeeld net in Nederland aankwamen, liet een boer ons op zijn land verblijven in twee trailers. Er was niet veel ruimte voor een gezin met vijf kinderen, maar zijn zorg en open hart maakte dat we ons heel welkom voelden en dat gaf ons vreugde. Hij was zo vriendelijk. Ik geloof dat God hem overvloedig zal zegenen, omdat hij zo goed is geweest voor mensen in nood.”
Kleine daden van vriendelijkheid
“Ik zal Mirte nooit vergeten”, voegt Ludmila toe. “De eerste keer toen we naar de kerk gingen in Nederland, kwam ze na de dienst naar me toe. Ze zei: ‘Ik zag de oorlog in Oekraïne op tv en het leek zo ver weg. Maar nu zijn jullie hier en kan ik niet zomaar naar een andere zender zappen. Het is zo dichtbij gekomen nu. Ik weet niet hoe ik kan helpen, maar ik zal bidden en erover nadenken’.
Het is troostend om te weten dat er mensen zijn die je in gebed opdragen aan God.”
God raakte haar hart aan en uiteindelijk hielp ze ons met onze documenten en andere dingen. Ook hielp ze ons een andere verblijfplaats te vinden. Nu verblijven we op een ruime plek met Tom en zijn gezin, waar we erg dankbaar voor zijn.
Als mensen met ons komen bidden, betekent dat ook veel voor ons. Het is troostend om te weten dat er mensen zijn die je in gebed opdragen aan God. Het zijn de kleine daden van vriendelijkheid, we voelen die zorg echt. Het is heel belangrijk, het helpt ons om door de moeilijke situatie heen te komen en raakt onze harten.”
Raketten
Over de mensen die nog in Oekraïne zijn, zegt Ruslan: “Zij hebben nog meer hulp nodig dan mensen als wij hier in Nederland. Onze vrienden en familie die nog steeds in Oekraïne zijn, zijn erg ongerust en leven in stress. Het bomalarm gaat elke dag af. Soms moeten mensen twee keer per dag naar de schuilkelders vluchten. Raketten vliegen overal en mensen weten niet waar ze neer zullen vallen. Het leven daar is gevaarlijk en moeilijk.”
Ludmila gaat verder: “Zelfs als mensen genoeg geld hebben, is het nog steeds een probleem om diesel, gas of andere producten te kopen. Dingen worden steeds schaarser. Er zijn mensen van onze kerk die fietsen hebben gekocht, omdat ze geen mogelijkheid meer hebben om diesel of benzine voor hun auto te kopen.”
Gebed
Hoe kunnen we gericht bidden voor mensen in Oekraïne? “Bid dat mensen niet alleen Gods hulp zullen zoeken, maar ook God Zelf”, zegt Ludmila. Ruslan vervolgt: “Wanneer we voor vrede bidden, bidden we ook dat Oekraïne een vrij land zal blijven. We willen niet alleen dat de oorlog stopt, maar we willen ook voorkomen dat we deel worden van Rusland. Als we deel zouden worden van Rusland, zouden we onze godsdienstvrijheid verliezen.
De Russische overheid heeft een hekel aan Amerikanen en Europeanen. Ze denken dat de Protestantse Kerk ook Amerikaans of Europeaans is. Dat is waarom ze alleen orthodoxe kerken accepteren in Rusland. In Oekraïne zijn de protestantse kerken vrij, maar in Rusland kunnen mensen in protestantse kerken niet vrijuit zeggen wat ze denken. Ze moeten heel erg oppassen met wat ze prediken. We willen niet dat dat met onze kerken gebeurt.”
Het is belangrijk te bidden dat de Oekraïense mensen in staat zullen zijn om te vergeven en een open hart zullen kunnen houden.”
Ludmila: “Iets anders om voor te bidden, is dat veel mensen een verhard hart hebben en bitter zijn geworden door de oorlog. Op Facebook lezen we veel berichten als: ‘We zullen nooit vergeten, we zullen nooit vergeven’.
Ruslan: “Veel Oekraïense mensen haten niet alleen de Russische overheid en het leger, maar alles wat maar met Rusland te maken heeft. De cultuur, de taal, Russische burgers, alles. Terwijl er ook veel Russen zijn die net als wij helemaal geen oorlog willen. Maar wat kunnen zij beginnen? Zodra ze zouden gaan protesteren, zouden ze in grote problemen raken. Het is dus belangrijk te bidden dat de Oekraïense mensen in staat zullen zijn om te vergeven en een open hart zullen kunnen houden.”
Droom
Naast bidden zijn er nog andere manieren om de mensen in Oekraïne te helpen. Volgens Ruslan is een hele strategische manier om mensen te helpen, het helpen van voorgangers. “Mijn droom is om voorgangers en hun gezinnen in Oekraïne te helpen”, zegt hij. “Voorgangers zorgen niet alleen voor hun eigen gezin, maar ook voor veel andere mensen. Een voorganger is als een vader voor velen. Hij bezoekt mensen en kent hun noden. Hij bidt met hen en predikt het evangelie. Als mensen open zijn voor het evangelie, helpt hij hen ook om een kerk te vinden.
Op dit moment nu de oorlog woedt, vluchten veel mensen van grote steden als Kiev naar kleine dorpen of stadjes. Voorgangers in deze plaatsen reiken ook naar die vluchtelingen uit. Dus door deze voorgangers te helpen met middelen, kun je heel veel andere mensen helpen.”
Boom zonder wortels
Naar hun eigen situatie kijkend, zegt Ludmila: “Voor ons persoonlijk is het moeilijkste dat we bij de dag moeten leven. We kunnen niets plannen, we weten niet hoe onze toekomst eruit zal zien of wat we morgen zullen doen. Ons leven lang hadden we plannen, maar dat alles is nu vernietigd. Dingen zullen nooit meer hetzelfde zijn, het leven is veranderd.”
Ruslan: “We hebben het dan niet over materiële dingen, maar over zaken als stabiliteit. Soms vragen de kinderen ons: ‘Hoe lang blijven we hier? Waar gaan we hierna heen? Wanneer komen we weer terug in Oekraïne?’ Dan kunnen we hen gewoon geen antwoord geven. Soms voelt het alsof je als een boom zonder wortels bent. Ik heb ook last van stemmingswisselingen. Het ene moment kan ik blij zijn en het volgende moment is het alsof er een golf van verdriet over me heen komt.”
Waarde
Toch hebben ze ook iets belangrijks geleerd. Ludmila: “Toen we wegvluchtten van de oorlog en ons huis en onze spullen achter moesten laten, realiseerden we ons: het is allemaal niets waard. We moesten alles achterlaten. Het enige dat overgebleven is en dat echte waarde heeft, is onze relatie met God en met elkaar.”
“We zijn gezegend dat we God kennen”, besluit ze. “En we weten dat alles waar we doorheen gaan, ons uiteindelijk sterker zal maken.”